Eyüp Sultan'ýn keþfedilmesi

[KelebeK]

Ýstanbul’un fethinden sonra Fatih Sultan Mehmet Akþemseddin Hazretleri’nden, Eyüb Sultan (Ebu Eyyûb Halid el-Ensarî) Hazretleri’nin mezar yerinin bulunmasýný rica etti. Ebu Eyyûb Hazretleri, Emevîler döneminde Ýstanbul kuþatmasýna katýlmýþ ve hastalanarak vefat edince, surlar dýþýndaki bugünkü yerine gömülmüþtü. Ancak zamanla mezarýn yeri kaybolmuþtu. Akþemseddin, Padiþah’ý keþfettiði mezar yerine ******ürdü. Ýki aðaç dalýný alýp iþaret ederek kabrin baþ ve ayak hizasýna dikti. “Yeri burasýdýr!” diyerek oradan ayrýldýlar.

Ancak Fatih bir adam göndererek, dallarý yirmiþer adým güney tarafa çektirdi ve kendi mührünü de ilk iþaret dallarýnýn orta yerine gömdürdü.

Sabah olunca, Fatih kabrin tekrar bulunmasýný rica etti ve Akþemseddin’le ayný yere geldiler. Akþemseddin doðruca ilk iþaret yerine gidip; “Dallarýn yeri deðiþmiþ!” dedi. Sonra da: “Sultan Hazretlerinin mührünü çýkarýp teslim edin!” dedi. Kabrin baþýndan biraz kazýlýnca “Bu Halid b. Zeyd’in kabridir.” manasýnda yazýlý bir taþ çýkacaðýný haber verdi. Orasý kazýldý, aynen dediði gibi çýktý. Bunun üzerine Fatih: “Zamanýmda Akþemseddin gibi bir zatýn bulunmasýndan duyduðum sevinç, Ýstanbul’un fethinden dolayý duyduðum sevinçten az deðildir.” diyerek Allah’a þükretti. Mezar üzerine bir türbe ve yanýna cami yaptýrdý.

Fatih, Akþemseddin Hazretleri’nden kendini tarikatýna kabul buyurmasýný rica etmiþti. O ise padiþaha þöyle bir cevap verdi: “Sultaným, sen tasavvufta bizim tattýðýmýz lezzeti tadarsan saltanatý býrakýrsýn. Müslümanlarýn rahat ve huzuru için devletin varlýðý gereklidir. Adalet eylemek padiþah için keramet sayýlýr. Seni derviþliðe kabul edersem devletin düzeni bozulabilir. Bunun da vebali büyük olur.”

Fatih, arzusunda ýsrar ettiði ve hocasý Akþemseddin’in Ýstanbul’da kalmasýný istediði halde, o bu teklifi kabul etmedi; daha önce yerleþtiði mekâný olan Göynük ilçesine döndü. Mart 1459’da orada vefat etti. Türbesi Göynük’te, Süleyman Paþa Camii yanýndadýr.

Onun bir sözü þöyledir: “Veli, insanlardan gelen sýkýntýlara tahammül eden kimsedir. O toprak gibidir. Üstüne kötü þeyler atýlsa da, topraktan hep güzel þeyler biter.”

Sahabeden Günümüze Allah Dostlarý, 7/397-401; Akþemseddin, s.136.

Yusuf Yavuz

Semerkand Dergisi