Aðýz tadýyla tartýþabilmek!

[KelebeK]

Çoðumuz “tartýþma” sözcüðünden ürker çünkü tartýþma denilince akla ilk gelen kavgadýr. Toplum olarak tartýþma kültürümüzün olumlu olduðu pek söylenemez. Oysaki kiþiler arasý iliþkilerden kaynaklanan sorunlarý çözebilmek için sorunlarýmýzý ilgili kiþi ile tartýþmak zorundayýz. Dolayýsýyla etkili bir tartýþma ortamý yaratmak hem taraflarýn kendilerini ifadelerine hem de birbirlerini anlayabilmelerine olanak saðlar. Aksi halde tartýþmalar kavgalara, kavgalar da daha büyük sorunlara yol açar.

Problem çözmeye yönelik, baðcý dövmek için deðil de üzüm yemek için yapýlan tartýþmalar hem ikili iliþkilerin kalitesini artýracak hem de iletiþimdeki en büyük sorunlarýmýzdan olan “anlaþýlmýyorum”’u engelleyecektir.

Saðlýklý bir tartýþma ortamý için neler yapmalýyýz?

Ýlk olarak dinlemeyi bilmeliyiz. Karþýmýzdaki konuþurken zihnimizi, ona söyleyeceklerimizle meþgul etmektense onun dediklerine odaklamalýyýz. Tartýþma, iyi dinleyen bir kulak, anlaþýlýr konuþan bir aðýz ve karþýsýndakini de en az kendisi kadar düþünebilen bir yürekle yapýcý olur!

Tartýþma baþlamadan, konu her ne ise ona kendimizi hazýrlamalý, ne tür bilgilere sahip olduðumuzun farkýnda olmalý, sorunun oluþmasýndaki katkýlarýmýzý dürüstçe kabul etmeli, ulaþmak istediðimiz sonucu planlamalýyýz. Ýliþkinin bitirilmesi amacýyla yapýlan kimi tartýþmalar iliþkinin daha da saðlamlaþmasýna neden olabilir. Yeter ki kendinizi ifade edeceðiniz ortam, önyargýlardan ve geçmiþte yaþananlarýn ertelenmiþ hesaplarýndan arýndýrýlmýþ olsun. Tartýþma süresince “önyargýlarýmýzýn avukatý” gibi davranýp, sürekli sabit fikirlerimizi ve peþin hükümlerimizi savunursak bir adým bile ilerleyemeyiz.

Diðer önemli bir beceri duygudaþlýk(empati)! Yani kendimizi diðerinin yerine koymak, onun duygularýný doðru anlamak ve bu anlayýþý ona yansýtmak. Yazýmý kolay uygulamasý zor bir beceri! Ancak etkili tartýþma için de olmazsa olmaz bir koþul! Bir an için kendi gözlüklerinizi býrakýp karþýnýzdakinin gözlükleriyle olaylara bakabilmektir. Empatik davrandýðýnýzda aslýnda birçok þeyin onlarca yorumu olabileceðini kavrarsýnýz.

Diyelim ki, bu basamaklarý baþarýyla çýktýk ama eleþtirilerimizi nasýl yapacaðýz? “sen “ li cümleler yerine “ben” li cümleler kuracaðýz. Diðer bir deyiþle, “ sen hatalýsýn” yerine “burada hatalý davrandýðýný düþünüyorum” diyeceðiz. “Sen” li cümleler suçlayýcý karakter taþýr. Diðerinde savunmaya ve karþý saldýrýya neden olur. Söylediklerimizin sorumluluðunu üzerimize aldýðýmýz “ben böyle düþünüyorum” tarzý ise karþý tarafta savunmadan çok kendini açma tepkisine neden olacaktýr. Deneyin!

Tartýþma sýrasýnda yapýlan en büyük yanlýþlardan biri de konuyu sýnýrlamamak, geçmiþi bugüne taþýmak ve sonunda da ne için tartýþtýðýnýzý unutmaktýr. Sorun geçmiþten kaynaklanýyor olabilir. Ancak biz bugündeyiz ve geçmiþte yaþanan sorunu bugün küf düþüncelerimizle tartýþamayýz. “Sen zaten geçenlerde de þunu yapmýþtýn” derseniz ipin ucu kaçmaya baþlamýþ demektir. Dolayýsýyla hangi konu tartýþýlýyor ise onunla ilgili duygu ve düþüncelerimizi söylemeliyiz. Geçmiþ yaþantýlarý bugüne taþýmanýn ve kiþilik yapýsýna saldýrýya geçmenin tartýþmanýn tadýný kaçýracaðý kesindir!

Tartýþabilmek bir sanattýr. Ýnceliklerine dikkat ettiðimiz sürece büyük kazançlar saðlayacaðýmýz aþikârdýr.