Jump to content

Su Soğutma


NotToday
 Share

Recommended Posts

[b]1. Su soğutma nedir? Nasıl işler? [/b]
Teoride su soğutma hava soğutmadan çokta farklı değildir. Hava soğutmada işlemcinin üzerine gelen metal (bakır ya da alimünyum) soğutucu parçayı fan yardımı ile soğutuyoruz. Su soğutmada da fanın yapacağı işi su yapıyor. Hava soğutmada CPU Heatsink'ine gelen hava kasanın içindeki sıcak hava olduğu için normal olarak heatsink'e üflenen havada sıcak oluyor ve heatsink çok fazla soğuyamıyor. Bu nedenle kışın ki sıcaklık değerlerimiz ile yazın ki sıcaklık değerlerimiz arasında çok fark oluyor. Su soğutmada ise ısınan CPU Bloğuna her zaman aynı sıcaklıktaki su geliyor ve bu su, havaya göre daha soğuk oluyor.

CPU yük altında kaldıkça ( oyun oynarken mesela) Heatsinki ısıtır bu ısınan metal parçasıda kasa içini ısıtır, kasanın içindeki ısınan hava CPU fanı sayesinde heatsink'e üflenir ve heatsink dahada ısınır. Bu şekilde kısır döngü devam eder ve CPU'nın idle (windows altındaki sıcaklık değeri) ile Load (%100 çalışması sonucunda oluşan sıcaklık değeri) arasında çok fark olur. Soğutucunun kalitesine göre 25-30 dereceyi bulabilir bu fark.

Su soğutmada ise teorik olarak benzer olsada işleyiş olarak daha farklıdır. CPU Bloğu üzerinden her zaman serin su geçer, bu şekilde kasa içindeki sıcak hava asla etkilemez. Bu sayede CPU daha düşük sıcaklıklar da çalışır ve idle ile load arası fark olduka düşüktür. (10 derece civarı olur)

[b]2. Diğer soğutma sistemlerine göre daha mı pahalıdır? [/b]
Bu sorunun cevabı çok basit. Evet, daha pahalıdır. Sonuçta hava soğutma; bir heatsink ve bir fandan oluşuyor ama su soğutma; CPU Block, radyatör, pompa, radyatör fanları, hortumlar, rekorlar ve su kabından oluşuyor. Bu kadar parçanın hava soğutmaya oranla daha pahalı olması çok normal.

[b]3. Su soğutma sisteminin riskleri nelerdir? [/b]
İlk akla gelen su kaçağı olmasıdır. En büyük risklerden biridir su kaçağı olması, sonuçta bilgisayarın tüm parçaları elektrikle yüklü ve üzerine gelicek su tüm sistemin kısadevre yaptırmasını sağlayacaktır. Yanlız burada önemli bir nokta var. Su soğutmada kullanılacak su asla şebeke suyu olmamalıdır. Benzincilerden yarım litrelik şişesini 50 Kr'a alacağınız SAF SU (ÜTÜ SUYU) olmalıdır. Bilindiği gibi saf su elektriği iletmez ve kaçak durumunda sisteminizi koruyacaktır. Diğer bir sorun ise pompanın bozulması ve su akışının aşırı yavaşlaması veya tamamen durmasıdır. Bu durumda da sisteminiz kendini yüksek sıcaklıkta kapatmaz ise hasar görücektir. Onun için arada bir su akışını kontrol etmeniz gerekir.

[b]4. Herkes tarafından kolayca kurulabilir mi? [/b]
Eli tornavida, pense ve ingiliz anahtarı tutan ve bu aletleri kullanabilen herkes tarafından kolayca kurulabilir. Dikkat edilmesi gereken nokta oldukça yavaş ve emin adımlarla ilerlemeniz. Bir bölümü tamamen bitirmeden asla bir sonraki adıma geçilmemesidir.

[b]5. Temel bileşenleri nelerdir? [/b]
Şimdi su soğutmada kullanılan parçalara bir bakalım.

[b]1) [color="#FF0000"]CPU Blok:[/color] İşlemcimizi soğutan su bloğu. [/b]
2) [color="#FF0000"]VGA Blok:[/color] Ekran kartımızı soğutan su bloğu.
3) [color="#FF0000"]N/B Blok:[/color] Anakartımızdaki Kuzey köprüsünü soğutan su bloğu.
4) [color="#FF0000"]Ram Bloğu:[/color] Ramlerimizi soğutan su bloğu.
[b]5) [color="#FF0000"]Radyatör:[/color] Soğutma esnasında ısınan suyu soğutmamızı sağlıyor. Ne kadar kaliteli olursa o kadar yüksek performans alırız. [/b]
[b]6) [color="#FF0000"]Pompa:[/color] Su soğutma sistemimizdeki suyu hiç zorlanmadan basıcak olan aletimiz. Kalitesi çok değişkendir. Sessiz ve güçlü bir pompa istiyorsanız kesenin ağzını biraz açmanız gerekiyor. [/b]
[b]7) [color="#FF0000"]Fanlar:[/color] Radyatörümüzden geçen sıcak suyun en kısa sürede soğuması için kullanılacak fanlardır. Ne kadar kaliteli olurlarsa o kadar sessiz ve performanslı olurlar. [/b]
[b] 8.) [color="#FF0000"]Rekorlar:[/color] Hortumlarımızı pompa,radyatör, su kabı ve bloklar arasında bağlantı kurmamızı sağlayan parçalardır. Kullanacağımız hortum kesitine göre uygun olanı alınmalıdır. Kaliteli olmalıdır yoksa su sızdırırlar. [/b]
[b]9) [color="#FF0000"]Hortumlar:[/color] Su soğutmadaki su akışını belirleyen en önemli etkendir. Kesiti küçük olursa suyun debisi azalır ve buda performansı düşürür. [/b]
[b]10) [color="#FF0000"]Su kabı:[/color] Kullandığımız pompaya uygun olmalı ve en az 750Ml su alabilmeli. [/b]

[color="#FF0000"][b]Not: Koyu renkle yazdıklarım su soğutmada kullanılacak en temel bileşenlerdir. Diğerleri istek üzerine takılabilir. [/b][/color]

[b]6. Bileşenler arasında en önemli parça nedir ya da neye daha fazla önem vermeliyiz? [/b]

En önemli parça yoktur. Herbirinin özelliği ayrıdır. Su soğutma'yı bir zincir olarak düşünün. Eğer içinde zayıf halka varsa, zincir oradan kopacaktır. Onun için tüm parçalar kaliteli olmalıdır.

[b]7. Su deposunun büyüklüğü, pompanın gücü, su bloklarının yapısı bize ne gibi artılar sağlar? [/b]

Su deposunun büyüklüğü sistemdeki suyun daha uzun sürede ısınmasını sağlar.
Pompanın gücü, Bloklar da ısınan suyun daha hızlı şekilde oradan uzaklaştırılmasını ve radyatörde soğumasını sağlar.
Blokların yapısı ise CPU'yu daha soğuk tutmamızı sağlar.

[b]8. Piyasada mevcut Su soğutma sistemleri arasında hangisini tercih etmeliyiz? [/b]

Hazır satılan setleri önermiyorum. Big Water 735 alıp kullandım ve sorunları hiç bitmedi. Yüksek performans istiyorum diyorsanız kendi sisteminizi kendiniz yapmalısınız. Yanlız o kadar param yok bu işi ucuza bitirmem gerekiyor diyorsanız o zaman hazır sistemlere bakabilirsiniz.

[b]9. Parçaları tek tek almak istersek hangi bileşenlerde hangi markaları tercih etmeliyiz? [/b]

İşte burada dana ile kuyruğu yollarını oldukça ayırıyor. Çünkü bu sorunun cevabı tamamen sizin cebinizdeki para ile doğru orantılı. CPU bloklarını ele alalım. 50 YTL'ye de CPU bloğu alabilirsiniz ama 200$'a da CPU bloğu alabilirsiniz. Onun için kuracağınız sistemdeki parçaları paranıza göre seçmeniz gerekiyor.

[b]10. Aldığımız parçalar arasında uyumsuzluk söz konusu olabilir mi? Bunu nasıl anlayabiliriz? [/b]

Uyumsuzluk her zaman olabilir. En basiti alacağınız Blokların sizin işlemciniz ve ekran kartınız ile uyumlu olması lazım. Ayrıca kullandığınız hortum ve rekorlarında birbiri ile uyumu çok önemli. Yoksa sistemi ilk çalıştırdığınızda su soğutmanız değil kasa içinde fıskiyeniz olur.

[b]11. Sistem performansında ne gibi avantajlar sağlar? Sıcaklıklardaki düşme stok fana nazaran ne kadar olur? [/b]

En büyük avantajı düşük sıcaklık ve stabilitedir. Tabi daha sessiz bir pc anlamınada geliyor bu. Düşük sıcaklık sayesinde sisteminize hız aşırtma uygulayabilir ve performansınızı çok daha yükseklere alabilirsiniz.
Stok fan ile performans farkı konusunda kendi sistemimden örnek vereyim. Intel Q6600 işlemcisi normalde 2.4 GHz'de çalışan 4 tane çekirdeğe sahiptir. Bu nedenle oldukça ısınır. Stok fan ile normalde 50 derece yük altında ise 70 derecelere bulan bir sıcaklığı var. Su soğutmayı kurduktan sonra normaldeki sıcaklık 30 derece, yük altındaki sıcaklık ise 40-45 derece arasına geriledi.

[b]12. Vaad edildiği gibi ses sorununu çözer mi? [/b]

Su soğutmada sıfır ses olur gibi birşey söz konusu değildir. Sonuçta sistemde bir pompa var ve radyatör üzerinde de fanlar var. Kaliteli malzeme kullandığınızı varsayarsak stok fana göre daha sessiz olacağı kesindir ama asla sıfır ses olmaz.

[b]13. Hortumların veya su bloğunun ısındıkça sıvı kaçırması gibi bir risk oluşabilir mi? [/b]

Sisteminizde silikon hortum kullandığınız sürece bu risk oldukça düşüktür. CPU bloklarında da su kaçırma riski düşüktür ama asla yoktur diyemeyiz. Sonuçta bunlar insan yapımıdır ve her zaman risk vardır.

[b]14. Bu sisteme bilgisayar bileşenlerinden hangilerini dahil edebiliriz? [/b]

Bir çok kişinin merak ettiği bir soru bu. Bilgisayarınızda ısı üreten herşeyi bu sisteme bağlayabilirsiniz. CPU, GPU, Ram, anakart, HDD, PSU.

Umarım aklınızdaki sorulara bir nebze olsun cevap olabilmişimdir. Sorular konusunda bana yardımcı olan skywalkertrance arkadaşıma teşekkür ederim.

Su soğutma sistemi parçalarını yakından tanıyalım.

Su soğutmadaki en önemli parça olan Blokları ikiye ayırabiliriz.

[b]1) Su kanallı bloklar [/b]

Su blok içinde daha önceden belirlenmiş kanallar boyunca ilerler ve bu sırada geçtiği yeri soğutur. Genelde Thermaltake bloklarında kullanılan bir sistemdir ve çok performanslı değildir. Çünkü suyun gideceği yol kısıtlıdır.

[b]2) Kanalsız ( Yüzey soğutucu bloklar) [/b]

Bu tür bloklarda da su bloğun bütün yüzeyi ile temas eder ve tüm yüzeyi soğutur. Su kanallı bloklara göre daha performanslıdır çünkü su tüm blok yüzeyi ile temas içinde olduğundan tüm yüzeyi soğutur. Performans bloklarında bu sistem uygulanmaktadır ve alacağınız blok ne olursa olsun bu sınıfta olmasına özen göstermelisiniz.

[spoiler][img]http://www.tnctr.com/uploads/imgs/pre_1319187487__img_1570_600.jpg[/img][img]http://www.tnctr.com/uploads/imgs/pre_1319187190__img_1576_jpg_600.jpg[/img][/spoiler]
[color="#FF0000"][b]Montajı:[/b][/color]

[spoiler][img]http://www.tnctr.com/uploads/imgs/pre_1319187642__img_1586_jpg_600.jpg[/img] [/spoiler]

[b]3)Radyatörler [/b]

Su soğutma sisteminin soğutma performansının ikinci en önemli parçası ise radyatörlerdir. Ne kadar kaliteli radyatör kullanırsanız bloklarınıza o kadar soğuk su gider ve bu da daha düşük sıcaklıklar demektir. Radyatörleri 120MM, 240MM, 360MM ve daha büyük radyatörler olarak 4 sınıfa ayırabiliriz.


[spoiler][img]http://www.tnctr.com/uploads/imgs/pre_1319188329__imagescatjjwo0.jpg[/img][/spoiler]

[b]4)GPU Soğutma Bloğu [/b]

Ekran kartlarını su ile soğutmak isteyen kişilerin ilgisini çeken bu bloklar oldukça farklı ve kafa karıştırıcıdır. Ekran kartı markasına ve modeline göre değişen bu blokları burada açıklamayacağım. Çünkü dediğim gibi birçok farklı model var ve hepsini açıklamaya kalkarsam çok uzun olacak. Onun yerine Topic içinde sorulan sorulara cevap vereceğim.

[spoiler][img]http://www.tnctr.com/uploads/imgs/pre_1319188549__78a.jpg[/img][/spoiler]

[b]5)Chipset Soğutma Bloğu [/b]

[spoiler][img]http://www.tnctr.com/uploads/imgs/pre_1319188709__imagescaqhfjc8.jpg[/img][/spoiler]

[b]6)Sabit Disk Soğutma Bloğu[/b]

[spoiler][img]http://www.tnctr.com/uploads/imgs/pre_1319188986__img_6761_600.jpg[/img][/spoiler]

[b]7)Pompa[/b]

[spoiler] [img]http://www.tnctr.com/uploads/imgs/pre_1319189308__2aa96e43ff6d540ac4e526b834e85ee0.jpg[/img][/spoiler]

[b]8)Rekorlar ve Hortumlar [/b]

Su soğutmanın güvenliğinin en önemli bölümü kullandığınız rekorlar ve hortumlardır. Silikon bazlı yumuşak hortum kullanmanızı öneriyorum. Kıvrılsa bile rekordan çıkma ihtimali daha azdır. Rekor olarakta vidalı sistem değil kelepçeli sistem rekorları kullanmanız daha güvenli olucaktır. Su soğutmanızda kullanmanız gereken hortum en az 10/8 ölçülerinde olmalı ama daha büyük hortum kullanmanız suyun daha hızlı akmasını ve güçlü bir pompanız varsa daha iyi basmasını sağlıyacaktır.
[color="#FF0000"]
Temsili bir sistem:[/color][b][/b]

[spoiler][img]http://www.tnctr.com/uploads/imgs/pre_1319189496__sivisogutma2.jpg[/img][/spoiler]


[color="#FF0000"][b]Not: Konu ile ilgili öneri ve şikayetlerinizi özel mesaj ile bildirebilirsiniz. [/b][/color] Edited by ReaLyMaN
Link to comment
Share on other sites

Evet sesten rahatsız oluyorum.
Benim burdaki amacım sessiz, ucuz, alatrnatif bir soğutma yöntemi arıyorum.
Fakat anladığım kadarıyla pek fazla altarnatif yok.
Demekki ükemizde üniversiteler bunun üzerine çalışmalar yapsa. Ucuz soğutucular üretse. Paraya para demezler

Link to comment
Share on other sites

Evet Türkiye'de doğru dürüst sıvı ve gaz soğutma satışı bile yok.Arz talep meselesi.Ben 1 haftadır fan kontrol ünitesi arıyorum.Türkiye'de yok istediğim model.Amarikadan sipariş vercem sanırım.Ama sen işlenci fanını kaliteli bir fanla değiştirirsen ses fazlasıyla azalacaktır.İstersen yardımcı da olabilirim

Link to comment
Share on other sites

Aslında çok iyi olur. Fakat şu anda alacak durumem yok.
Senin tavsiye ettiğin soğutucular ne sen burda paylaş. Başka arkadaşlarda faydalansın.
Mesela benim işlemcim intel core 2dou e6320.
Anakart 775 soket tipi.
Sence en kaliteli fan hangisi. Belki ilerde alırım.

Link to comment
Share on other sites

[color="#000000"][size="2"]Bir kaç örnek veriyim ama fiyat arttıkca tabiki performanda artacaktır
Noctua U12P SE2 İşlemci Soğutucu
Xigmatek HDT-S963 Heat-Pipe Direct Touch CPU Fan
Zalman CNPS10X Quiet 120MM. 1156&1366 Socket Cpu
Fakat benim favorim:
Zalman CNPS9500A Led Bakir Cpu Soğutucu[/size][/color]

Link to comment
Share on other sites

[quote name='&ULTİMATE&' date='21 October 2011 - 18:31 ' timestamp='1319211062' post='1098832']
Aslında çok iyi olur. Fakat şu anda alacak durumem yok.
Senin tavsiye ettiğin soğutucular ne sen burda paylaş. Başka arkadaşlarda faydalansın.
Mesela benim işlemcim intel core 2dou e6320.
Anakart 775 soket tipi.
Sence en kaliteli fan hangisi. Belki ilerde alırım.
[/quote]
Size ilaç gibi gelecek bir ürün
Zalman CNPS7500ALCU-LED 110MM AMD/Intel CPU Bakır Soğutucu

Link to comment
Share on other sites

realyman benim tek cpu fanından ses geliyor.kasamda tam

giç kaynağında 14cm
yan kapakta 12 cm
arkada 8 cm
önde 8cm fan var bunların hiçbirinden ses gelmiyor.ama işlemcinin kendi stok fanı var sanki odadan uçak kalkıyor.bana önerebileceğin varmı güzel sessiz ama phenom ıı x4 ile uyumlu olsun fandan ses çıkmayacak diyye işlemciyi yakmayalım :D

Link to comment
Share on other sites

@&ULTİMATE& nin soğutucu sistem olarak Buz dolaptakilerine benzer bir soğutma yöntemi, sistemi kullanılması sorusu ile..

@ReaLyMaN nin kendi yaptımış olduğu pc soğutma sistemi ile..

@ReaLyMaN nin şimdiki su (pc) soğutma sistemi paylaşımı.. forumdaki bazı arkadaşlarımız bayağı zincirleme bağlantı yapmış.. ;) iyi çakmışım dimi. :D :lol:

Edited by croteam
Link to comment
Share on other sites

[quote name='efk_715' date='21 October 2011 - 19:17 ' timestamp='1319213831' post='1098848']
realyman benim tek cpu fanından ses geliyor.kasamda tam

giç kaynağında 14cm
yan kapakta 12 cm
arkada 8 cm
önde 8cm fan var bunların hiçbirinden ses gelmiyor.ama işlemcinin kendi stok fanı var sanki odadan uçak kalkıyor.bana önerebileceğin varmı güzel sessiz ama phenom ıı x4 ile uyumlu olsun fandan ses çıkmayacak diyye işlemciyi yakmayalım :D
[/quote]
938 (AM3) soket seçim buna göre yapılmalı.Siz fiyat aralığı ve ya ledli olup olmadığını belirtmemişsiniz.
Zalman CNPS10X Quiet 120MM. 1156&1366 Socket Cpu (197 Tl civarında)
Akasa X4 Intel LGA775/1155/1156/1366 ve AMD AM2/AM3 Uyumlu İşlemci Soğutucu (52-53 Tl)
Cooler Master Hyper 212 PLUS Intel LGA775/1156/1366 – AMD/AM2/AM3 PWM Fanlı İşlemci Soğutucu CM-B10 (80 Tl)

Tabiki daha hesaplılarıda mevcut

Cooler Master Hyper 101 Intel LGA775/1156/1366 – AMD/AM2/AM3 Uyumlu PWM Fanlı İşlemci Soğutucu (36-37Tl)
Cooler Master Hyper 212 PLUS Intel LGA775/1156/1366 – AMD/AM2/AM3 PWM Fanlı İşlemci Soğutucu CM-B10 (36-37Tl)

Link to comment
Share on other sites

[quote name='byxxl' date='21 October 2011 - 20:28 ' timestamp='1319218108' post='1098898']
laptopda su soğutma mümkün mü ? :D
[/quote]
Laptopun kasasının başta sıvı soğutmaya uygun tasarlanmalı. Mümkün mertebe
soğutma boruları, hortum, vb. yapılı olmalı. Yoksa normal bir laptopu soğutmak
imkansız.Ama modifiye adına bunu yapan uçukları youtubude görmek mümkün.

Link to comment
Share on other sites

Join the conversation

You can post now and register later. If you have an account, sign in now to post with your account.
Note: Your post will require moderator approval before it will be visible.

Guest
Reply to this topic...

×   Pasted as rich text.   Paste as plain text instead

  Only 75 emoji are allowed.

×   Your link has been automatically embedded.   Display as a link instead

×   Your previous content has been restored.   Clear editor

×   You cannot paste images directly. Upload or insert images from URL.

 Share

  • Recently Browsing   0 members

    No registered users viewing this page.

×
×
  • Create New...