Jump to content

Donanım Dersleri


tenekecezve

Recommended Posts

Ders-1 : Bilgisayar Nedir?

Giris birimleri ile dis dünyadan aldiklari veriler üzerinde aritmetiksel ve mantiksal islemler yaparak isleyen ve bu islenmis bilgileri çikis birimleri ile bize ileten , donanim (Hardware) ve yazilim (software) dan olusan elektronik bir makine dir.

-Bilgisayar donanimi (hardware): Bilgisayarlarin fiziksel kisimlarina donanim denilmektedir. Elle tutulabilirler. Ekran, klavye, Sabit disk (harddisk), fare, yazici, bellek, mikroislemci, tarayici,…

-Bilgisayar yazilimi (Software): Donanimi kullanmak için gerekli programlardir. Bilgisayarin nasil çalisacagini söylerler. Elle tutulmazlar. Belirli bir islemi yapmak üzere bilgisayara kurulurlar (set p, install). Örnegin: Kelime islem (Word processor) programlari son kullanicilarin yazi yazmasi için kullanilir. Tablolama (spread sheet), sunu (presentation), programlama dilleri (Pascal, C ...), ses (sound) programi gibi.

Ders-2 : Donanim Yapisi

DONANIM YAPISI :

CPU (Central Processing Unit):

Bilgisayarin beyni de denilebilir. Yönetim ve kontrolü burada yapilir.Iki bölümden olusur;

· Aritmetik ve Mantik Birimi (Arithmetic & Logic Unit -ALU) : Dört islem, verilerin karsilastirilmasi, karsilastirmanin sonucuna göre yeni islemlerin seçilmesi ve kararlarin verilmesi bu birimin görevidir.

· Kontrol Ünitesi ( Control Unit -CU) : Islem akisini düzenler, komutlari yorumlar ve bu komutlarin yerine getirilmesini saglar.

RAM(Random Access Memory):

Programlarin ve verilerin kullanildiklari zaman geçici olarak depolandiklari yerdir. CPU'da islemler yapilirken ana bellekte saklanan veriler kullanilir ve islenen veriler (bilgi) RAM bellekte tutulur. Elektrik kesildiginde bellekteki veriler kaybolur. Birimi megabayt (MB)'dir. PC'lerde 8, 16, 32, 64 MB bellekler kullanilmaktadir.

ROM( Read Only Memory):

Üzerinde yalniz okuma yapilir. Üretici firma tarafindan ilk imalati esnasinda yerlestirilir. Yazma yapilamaz.

Bilgisayarda Bellek Birimleri

Bilgisayarda en küçük birim BIT tir.

1 BYTE = 8 Bit

1 Bit 0 ya da 1'den (kapali devre=0, açik devre=1) olusur.

1 BYTE 1 karakterdir.

1024 BYTE = 1 KiloByte'dir. (KiloByte = KB)

1024 KB = 1 MegaByte'dir. (MegaByte = MB)

1024 MB = 1 GigaByte (GigaByte = GB)

1024 GB = 1 TeraByte (TeraByte = TB)

Ders-3 : CPU, Hardisk, RAM, Mainboard, ROM

CPU: Central Processing Unit ( Merkezi Islem Birimi). Ana Islem Ünitesi, Merkezi Islemci ya da kisaca islemci.

Bilgisayarin program komutlarini bellekten aldiktan sonra kodlarini çözen ve karsiligi olan islemleri yerine getiren merkez birimi. CPU genellikle bilgisayarin beyni olarak tanimlanir. Çünkü tüm islemler CPU tarafindan yapilir. Bu nedenle bir bilgisayarin islem yetenegi ve hizi islemcisinin yetenegi ve hiziyla dogrudan ilgilidir.

HARDDISK: Sabit disk.

Bilgisayarlarda bilgi depolama ünitesi. Sabit diskler büyük miktarda bilgiyi uzun süreli olarak saklamak için kullanilan manyetik disklerdir. Genellikle tasinabilir olma özelligi yoktur. Zaten bu yüzden de sabit disk adini almislardir. Bilgisayar kasasinin içinde kendileri için ayrilmis yuvalara yerlestirilirler. Sabit diskler özellikle disketlerle karsilastirildiginda çok büyük miktarda bilgi depolama özelligine sahiptirler.

DISK DRIVE: Disk sürücü.

Diske veri yazan ya da okuyan birim. Disk sürücüler okuyup yazdiklari disk tipine göre çesitli isimler alir: Disketlere okuyup yazan disket sürücüler, optik disklere okuyup yazan optik sürücüler gibi...genelde, disk sürücü dendiginde sabit disk sürücü kastedilir. Disk sürücüler bilgisayarin içine yerlestirilebilecegi gibi, bir dis ünite olarak da baglanabilir.

MAINBOARD: Ana kart.

Bilgisayarlardaki temel devre ve bilesenleri üzerinde bulunduran kart. Ana kart, CPU, BIOS, bellek, depolama aygiti arabirimleri, seri ve paralel portlar, genisleme yuvalari ve ekran, klavye gibi çevre ünitelerinin denetleyicilerini bulundurur. Bir PC’ yi daha iyi bir modele çevirmek için ana karti degistirmek gerekir. Ana kartla birlikte sadece CPU degil, ROM ve ana bellek de daha iyi modele geçirilmis olur. Ancak bu islem sirasinda genisleme kartlarinin yeni ana kartla uyumlu olmasina dikkat edilmelidir.

RAM: Random Access Memory. Rasgele Erisimli Bellek.

Herhangi bir noktasina dogrudan erisilebilen bellek tipi. Bir bilgisayarin ne kadar RAM’a sahip olmasi gerektigi, kullandigi isletim sistemi ve çalistiracagi programlarin ihtiyaçlarina baglidir. Özellikle grafik kullanici yüzüne sahip isletim sistemleri daha çok RAM kullanir.

ROM: Read Only Memory. Salt Okunur Bellek.

Içerdigi verilerin üzerine sadece bir kere yazildigi ve bir daha degistirilemedigi bellek tipi. ROM’ lar bilgisayarlarda hiç degismeyecek ancak sürekli kullanilan bazi programlari saklamak için kullanilir. Bilgisayarin yüklenmesini saglayan ana program gibi... Bir ROM yongasi üreticisinden çiktiginda içerigi belirlenmistir. ROM’ larin RAM’ lerden en önemli farki, elektrik akimi kesildiginde RAM’ lerin sakladiklari bilgileri kaybetmelerine ragmen, ROM’ larin etkilenmemeleridir

Ders-4 : Klavye(Keyboard)

Tuslardan olusur. Q’ ya göre ayarlanmistir. F’ ye çevrilebilir. Her bir harf için bir Ascii kod , bu kodlarin birlestigi bir Ascii tablo vardir. Biz herhangi bir tusa bastigimiz zaman ascii tablodan harf yada isareti tanir ve basar. 102 tus bulunur. XT ve AT olmak üzere iki çesittir. Klavye bir giris ünitesidir.Klavyede bulunan tuslarin görevleri sunlardir;

Klavye üzerindeki tuslari 4 kisimda inceleyebiliriz;

1. Fonksiyon tuslari

2. Daktilo tuslari

3. Nümerik tuslar

4. Özel tuslar

FONKSIYON TUSLARI :

Bu tuslar her programlama dilinde ve isletim sisteminde farkli görevler almistir. F1 den F12 ye kadardir.

DAKTILO TUSLARI :

Bu bölümde A ile Z arasi harfler 0 ile 9 arasi rakamlar !,^,” , ? vb. gibi isaret tuslari ile bazi özel tuslar bulunur.

NUMERIK TUSLAR:

Bu bölümde 0 ile 9 arasi rakamlarin yaninda bazi özel fonksiyonlar bulunur. "NUM LOCK" bir kez basildiginda isik söner ve rakamlar yerine özel fonksiyonlar çalisir.

ÖZEL TUSLAR:

Backspace (Isaretli tus): Imlecin bulundugu yerden sola dogru tek tek tamamini siler.

Delete (Del): Imlecin bulundugu yerden saga dogru tek tek siler.

Print Screen : Yazilan yaziyi yaziciya yollar.

Caps Lock: (Bu tus açiksa klavyenin sag üst kösesinde isik yanar.)Büyük harf ya da küçük harf tusu.

Num Lock: (Bu tus açiksa klavyenin sag üst kösesinde isik yanar.)Bu tus açikken klavyenin sag tarafinda bulunan rakamlari kullanabiliriz.

Scroll Lock: Bu tusa basildiginda imleç kilitlenir ve ekran kayar.

Pause : Bu tusa basildiginda ekran durur.

Insert : Araya yazi yazacagi zaman kullanilan bir tustur.

Control+Alt+Del: Ayni anda basildiginda bilgisayarin açma –kapama dügmesine basmadan hafizayi tamamen silmemizi ve bilgisayari yeniden baslatmamizi saglar.Ayrica tus kilitlenmesini de açar.

Ctrl+C: Isletim sistemi komutlarini çalisma aninda durdurur.

Ctrl+Break: Programlarda çalismayi durdurur.

Bilgisayarinizda çalisirken herhangi bir sekilde yazdigimiz harf tusu islemiyorsa ALT+ASCII (ASC 11,000 ile 25,000 arasi rakamdir) yazilirsa o ekrana ait karakter ekrana gelir.Örnek ATL tusu+115=M harfidir. Bilgisayar açildiginda yanip sönen göstergeye “IMLEÇ ” denir. Imleç her tusa basildiginda saga dogru kayar.

Home : Imleci satirin basina getirir.

End : Imleci satirin sonuna ******ürür.

Page up: Imleci bir ekran yukari çikarir.

Page Down: Imleci bir ekran asagiya indirir.

Tab Tusu: Bu tusa basildiginda imleci 8 karakter birden saga hareket ettirir. Shift tusu ile kullanildiginda 8 karakter sola getirir.

AltGr : (Klavye üzerinde bazi tuslar ikiz,bazi tuslar üçüz görevlidir. Ikiz görevliler Shift tusu ile basilirsa ikinci karakteri yazar.

Örnek: Shift+2 tus bilesimi = ’ isarettir.)

Bazi tuslarda 3 adet simge vardir.bunlardan sag alttaki simgeyi yazmak için Altgr tusu ile birlikte ilgili tus basilarak yazilir.

Örnek: yildizi yazmak için Altgr+Tus basilir.

Ders-5 : Yazici ve Disket Çesitleri

YAZICI ÇESITLERI :

a) Letter Quality Printer(LQP): Yazici karakteri daktilo harflerine benzer ve hizi yavastir.

Dot Matriks Printer (DMP): Yazici kafada bulunan ve PIN denilen igneler yardimi ile yazim yapilir.9 ile 24 arasi PIN vardir.

c)Laser Printer: Sayfa yazici.Çok hizli ve netlik açisindan yüksek yazicilardir.

DISKET VE ÇESITLERI

Disket:Yapilan islemlerin sonuç olarak saklandigi ve tekrar bilgisayara gönderildigi giris ve çikis birimidir.Tasinabilirler.Kullanmak için önce formatlamak gerekir.Disketlerin içi dairesel bir yapida olup track denilen izler ve sektör denilen alanlardan olusur.Disketler boyutlarina göre ikiye ayrilir:

1-5.25lik

2-3.5 luk.

Yogunluklarina göre de 2ye ayrilir:

1-High Density(HD)Yüksek yogunluk

2-Double Density(DD)Çift Yogunluk

Disket üzerinde bulunan koruma(Write Protect) kapatildiginda disketteki bilgiler yalnizca okunabilir.Yazma ve silme islemleri yapilamaz.Ancak koruma açildiginda yapilabilir.

Tuslardan olusur. Q’ ya göre ayarlanmistir. F’ ye çevrilebilir. Her bir harf için bir Ascii kod , bu kodlarin birlestigi bir Ascii tablo vardir. Biz herhangi bir tusa bastigimiz zaman ascii tablodan harf yada isareti tanir ve basar. 102 tus bulunur. XT ve AT olmak üzere iki çesittir. Klavye bir giris ünitesidir.Klavyede bulunan tuslarin görevleri sunlardir;

Klavye üzerindeki tuslari 4 kisimda inceleyebiliriz;

1. Fonksiyon tuslari

2. Daktilo tuslari

3. Nümerik tuslar

4. Özel tuslar

FONKSIYON TUSLARI :Bu tuslar her programlama dilinde ve isletim sisteminde farkli görevler almistir. F1 den F12 ye kadardir.

DAKTILO TUSLARI :Bu bölümde A ile Z arasi harfler 0 ile 9 arasi rakamlar !,^,” , ? vb. gibi isaret tuslari ile bazi özel tuslar bulunur.

NUMERIK TUSLAR: Bu bölümde 0 ile 9 arasi rakamlarin yaninda bazi özel fonksiyonlar bulunur. "NUM LOCK" bir kez basildiginda isik söner ve rakamlar yerine özel fonksiyonlar çalisir.

ÖZEL TUSLAR:

Backspace (Isaretli tus): Imlecin bulundugu yerden sola dogru tek tek tamamini siler.

Delete (Del): Imlecin bulundugu yerden saga dogru tek tek siler.

Print Screen : Yazilan yaziyi yaziciya yollar.

Caps Lock: (Bu tus açiksa klavyenin sag üst kösesinde isik yanar.)Büyük harf ya da küçük harf tusu.

Num Lock: (Bu tus açiksa klavyenin sag üst kösesinde isik yanar.)Bu tus açikken klavyenin sag tarafinda bulunan rakamlari kullanabiliriz.

Scroll Lock: Bu tusa basildiginda imleç kilitlenir ve ekran kayar.

Pause : Bu tusa basildiginda ekran durur.

Insert : Araya yazi yazacagi zaman kullanilan bir tustur.

Control+Alt+Del: Ayni anda basildiginda bilgisayarin açma –kapama dügmesine basmadan hafizayi tamamen silmemizi ve bilgisayari yeniden baslatmamizi saglar.Ayrica tus kilitlenmesini de açar.

Ctrl+C: Isletim sistemi komutlarini çalisma aninda durdurur.

Ctrl+Break: Programlarda çalismayi durdurur.

Bilgisayarinizda çalisirken herhangi bir sekilde yazdigimiz harf tusu islemiyorsa ALT+ASCII (ASC 11,000 ile 25,000 arasi rakamdir) yazilirsa o ekrana ait karakter ekrana gelir.Örnek ATL tusu+115=M harfidir. Bilgisayar açildiginda yanip sönen göstergeye “IMLEÇ ” denir. Imleç her tusa basildiginda saga dogru kayar.

Home : Imleci satirin basina getirir.

End : Imleci satirin sonuna ******ürür.

Page up: Imleci bir ekran yukari çikarir

Page Down: Imleci bir ekran asagiya indirir.

Tab Tusu: Bu tusa basildiginda imleci 8 karakter birden saga hareket ettirir. Shift tusu ile kullanildiginda 8 karakter sola getirir.

AltGr : (Klavye üzerinde bazi tuslar ikiz,bazi tuslar üçüz görevlidir. Ikiz görevliler Shift tusu ile basilirsa ikinci karakteri yazar.

Örnek: Shift+2 tus bilesimi = ’ isarettir.)

Bazi tuslarda 3 adet simge vardir.bunlardan sag alttaki simgeyi yazmak için Altgr tusu ile birlikte ilgili tus basilarak yazilir.

Örnek: yildizi yazmak için Altgr+Tus basilir.

Ders-6 : Sürücüler

SÜRÜCÜLER :

Disketlerin çalistirma biçimleridir.bilgisayarda sürücü isimlerinin sonuna “ : ” isareti birakilarak yazilir.Bir bilgisayar genel olarak asagidaki sürücü çesitlerine sahiptir. En fazla 6 adettir.Bunlar;

1= A Disket 4= D Harddisk

2= B Disket 5= E CD-ROM

3= C Harddisk 6= F Novell

HARD DISK(SABIT DISK) Bilgileri silinmeyen manyetik ortamlarda tutma ve genis hacimli bilgilere hizli olarak ulasmak için kullanilan giris ve çikis birimidir. Disketten farki;büyük kapasiteli hizli ve PC içerisinde sabit olmasidir.

CD-ROM: Compact Disk-Read Only Memory.Yüksek kapasitede bilgi depolamak için kullanilan optik disklerdir. CD-ROM’ larin üzerine bilgiyi kaydedebilmek için özel araç kullanilir.

DVD-ROM: Dijital Versatile Disk.CD-Rom’larin yerini almasi beklenen yeni bir optik disk teknolojisi. 133 dakikalik bir filmin tek bir diskte tutulmasi saglanabilecek DVD-Romlarla. DVD-Rom oynatici denilen aletlerin normal CD-Romlari da oynatmasi söz konusu

Ders-7 : Diger Çevre Birimleri

MONITOR: Ekran.

Bilgisayarlarla kullanicilar arasindaki görsel baglantiyi saglayan birim. Ekranlar büyüklüklerine, gösterdikleri renk sayisina ve destekledikleri çözünürlük oranlarina göre siniflanir.

SOUND CARD: Ses karti.

Bilgisayarin sesi islemesini saglayan genisleme karti. Bir ses karti olmadan bilgisayar sadece bip sesleri ve oldukça mekanik melodiler çikarabilir. Oysa pek çok yazilim ve CD-ROM’ lar çok daha yüksek kalitede bir ses çikisina ihtiyaç duyar. Ses kartlari, karta baglanan hoparlörler araciligiyla dijital ses elde edilmesini saglar.

MOUSE: Fare.

Imlecin ekran üzerindeki hareketlerini kontrol eden araç. Bir kablo ile bilgisayara baglanan küçük bir araç olan fare, düz bir yüzeye sürterek kullanilir. Bu yüzeyde yapilan hareketler, benzer sekilde imlecin (cursor) de ekranda serbestçe hareket etmesini saglar. Böylece imleç istenen nesne üzerine getirilebilir.

SCANNER: Tarayici.

Kagida basili yazi ve resimleri okuyup bilgisayarlarin anlayacagi biçime çeviren araç.

PRINTER: Yazici.

Bilgisayar ile üretilen metin ve resimleri kagida basmak için kullanilan araç.

MODEM: Kisaltma, Modulator-Demodulator.

Telefon hatlarindan veri aktarmakta kullanilan araçlar. Bilgisayarlar verileri dijital olarak saklarlar, ancak telefon hatlari üzerinden gönderilen veriler analog yapida olmalidir. Bu yüzden modemler bilgisayarlarin dijital yapida sakladiklari verileri analog yapiya çevirerek gönderme isini üstlenir. Bu islemin tersi de yine modemler tarafindan gerçeklestirilir. Telefon hatlarindan analog yapida gelen sinyalleri bilgisayarlarin anlayacagi dijital yapiya çevirirler.

Ders-8 : Bilgisayarin Çalistirilmasi

BILGISAYARIN ÇALISTIRILMASI

Bilgisayari açmak için elektrik baglantisi kontrol edilir.

Bilgisayar C:/> (Hard Disk) çalisiyorsa A: sürücüsünde disket olmamalidir.A: sürücüsünden çalisiyorsa sürücüye sistem disketi takilir.

Kasayi AÇ. (Power dügmesine bas)

Ekrani AÇ.

Isletim sistemi DOS ise ekrana C:/> isareti gelir.

Isletim sistemi WINDOWS ise ekrana masa üstü gelir.

Bilgisayari kapatmak için çalistigimiz programdan çikariz ve bilgisayarin çalismadigindan yani islem yapmadigindan emin oluruz.Eger WINDOWS 9X isletim sistemi ile çalisiyorsa “SIMDI BILGISAYARINIZI KAPATABILIRSINIZ” yazisi ekrana geldikten sonra açma-kapama dügmesi ile bilgisayar kapatilir.

SÜRÜCÜYE DISKET TAKMA VE ÇIKARTMA: Demir metal kismi ve etiketli bölümü üste gelecek sekilde ve ok yönünde bilgisayara takilir.Sürücüden gelen tik sesi: disket yuvasina yerlesir.Disket çikartma dügmesine bastigimizda disket disari çikar.Isik yanarken disket çikarilmaz.Çünkü isik yaniyorsa disketten bilgi okunuyor yada bilgi yaziliyor demektir.

CD-ROM SÜRÜCÜLERINE CD TAKMA VE ÇIKARTMA: CD sürücü üzerinde bulunan açma-kapama dügmesi ile CDler yazili kismi üstte,parlak kismi altta olacak sekilde yuvaya yerlestirilir.

Ders-9 : Yazici Kullanimi ve Isletim Sistemi

Yazici kullanimi:

Yazici üzerinde bulunan tuslarin görevi:

Online (Yazmaya hazir) :Bu tus göstergesine ait isik yanarsa PC kagida döküm yapar.

Offline (Kapali):Yazici çalismaz.

Paper feed (Kagit koy):Yaziciya kagit yüklemesini saglar.

Line feed (Satir atlat) :Bir satir atlayarak yazar.

Isletim Sistemi

Bilgisayarlarin çalisabilmesi için gereken temel yazilim. Bilgisayarlar çesitli donanim ürünlerinin belli bir tasarima göre bir araya getirilmesiyle olusturulur. Ancak kendilerinden beklenen isleri gerçeklestirmeleri için bu sadece donanimdan olusan altyapi yeterli degildir. Bir kelime islem yazilimi ile belge olusturabilmek için önce bilgisayarin açilmasi, donanim ürünlerinin birbirlerini tanimasi ve birlikte çalisacaklari sartlarin saglanmasi gerekecektir. Kullanici klavyede bir tusa bastiginda, bir harfin ekranda görüntülenmesi, yazilanlarin saklanmak istendiginde belgenin disk üzerine yazilmasi, belgeye bir dosya adi verilebilmesi yapilabilecek isler arasindadir. Kullanilan yazilim ne tür olursa olsun bazi temel islemler hep aynidir; dosyalarin diske yazilmasi, diskten alinip ekrana görüntülenmesi, bir dosyanin basilmak üzere yaziciya gönderilmesi... Bu durumda tüm yazilimlarin üzerinde çalisacagi zemini olusturmak ve temel islemleri gerçeklestirmek üzere kullanilan yazilim ile karsilasilir. Bu, isletim sistemidir.

Isletim sistemi bilgisayarin her türlü altyapi çalismalarini düzenler, çesitli aygitlarin birbirleriyle anlasmasini saglar. Bu sayede çesitli uygulama yazilimlari, güven içinde çalisip kullaniciya hizmet edebilirler. Bu yüzden bir bilgisayarin donanim özellikleri kadar isletim sistemi de önemlidir. Çünkü sistemin genel performansi gibi islev yelpazesi de kullanilan isletim sistemine göre degisir. Isletim sistemleri bilgisayarda olup biten her seyi denetleyen yazilimlardir. Bu yüzden sistem ne kadar karmasiksa, isletim sistemi de o oranda gelismis olmak zorundadir.

Genel amaçli bir isletim sisteminin üstlenmesi gereken isler söyle siralanabilir:

Çevre birimleri ile programlar arasindaki iletisimi saglamak.

Bir kelime islem yazilimi yaziciya ya da CD-ROM sürücüye ulasarak kullanilmasinda oldugu gibi...

Sistemin bellegini yönetmek, disk tamponu (disk cache) gibi ek olanaklar saglayarak bellegin etkili bir sekilde kullanilmasini saglamak.

Örnegin, sanal bellek olusturarak ana bellekten daha büyük bir alanin kullanilmasi.

Saklama aygitlarindaki dosyalara belli bir düzen erisilmesi için bir dosya yönetim sistemi olusturmak.

Özellikle çok kullanicili sistemlerde kaynaklara güvenli erisim saglamak.

Programlar arasi veri iletisimi saglamak.

Kullanicinin çesitli komutlar vermesi ve programlar çalistirmasini saglamak

Ders-12 : Giris ve Çikis Üniteleri

GIRIS VE ÇIKIS ÜNITELERI

1. Ekran: Renkli-Monitör Dijital

2. Klavye: Q ve F olmak üzere Türkçe 2 tip klavye vardir.

3. Yazici: Makinedeki dosyalarin çalismasini saglar

4. Disket: Makinedeki bilgilerin baska makinelere tasinmasini saglar.

5. SabitDisk (HDD): Makinedeki bilgileri toplayan ve yazilimi yöneten cihazdir. ÖR: 2.1 , 3,2 Vb .

6. Maus: Klavye gibi direk girin ünitesidir. AT ve PS/2 olarak 2 çesidi bulunur.

VERIYOLLARI

Paralel ve seri olarak 2 yoldan olusmaktadir.

Seri veriyollari 9 pin’ lik portlardan “Erkek”

Paralel veriyollari 40 pin’ lik portlardan “Disi” olusmaktadir. Veriyollari bilgisayarin çevre birimleri ile arasindaki bagi olustururlar.

Maus: Com Portuna / Seri

Yazici: LTP1 Portuna / Paralel’ dir

Klavye: AT/PS2 Portuna

GIRIS—ÇIKIS KAPILARI

PORT: Bilgisayarin diger çevre aygitlari ile iliskisini saglayan baglanti noktalarina “port” denir.

SERIAL PORT: Erkek Port’ tur 9-25 arasinda Pini bulunmaktadir. Fare modem baglanir. Com1, Com 2 diye çogaltilir. Communication’ dan gelir.

PARALEL PORT: Dizi konnektördür. 25 ile 40 arasinda pini vardir. Yazici girisidir. LPT1 – LPT2 olarak degisir.

OYUN PORTU: Ses kartina

MONITÖR PORTU: Ekran kartidir. AT/ PS/2 Portu Klavyeye AC/IN: Güç kaynagi girisidir.

Link to comment
Share on other sites

  • 6 ay sonra...

isim ve acılımlar

ADSL

Asymmteric Digital Subscriber Line: Asitmetrik Sayısal Abone Hattı.

DSL teknolojisinin bir çeşidir. Upstream ve downstream hızları farklı, yani asimetrik olan DSL teknolojisidir. Sürekli Internet bağlantısı sunar. Yani 7/24 Internet'e bağlanabilirsiniz. Telefon hattının ses için kullanılan frekans aralığını kullanmadığından, klasik çevirmeli bağlantı gibi telefon hattınız meşgule düşmez.

ADSL teknolojisinde Downstream hızı, yani karşı taraftan bilgi alma hızı, upstream, yani karşı tarafa bilgi gönderme hızından büyüktür. Ulaşılabilecek maksimum Downstream hızı ise, telefon hattının santrale olan uzaklığı ile doğrudan ilgilidir. En fazla uzaklık olakra 5.5 KM kabul edilirken, 4,5 KM uzaklığa kadar 1.5 Mbps hızı elde edilebiliyor. Daha yüksek hızlara, örneğin 7-8 Mbps hızına ulaşmak için ise santralin en fazla 1-1,5 KM kadar uzağında olunması öngörülüyor. Upstream hızı ise 840 Kbps hızına kadar ulaşılabilir.

ADSL teknolojisinde, kullanıcı tarafında ADSL modem olması yeterli iken, bağlı olan santralde, gelen sinyalleri tanımlayabilecek ve gerekli sinyalleri gönderebilecek DSLAM (Digital Subscriber Line Access Multiplexer) cihazı bulunmalıdır. Böylece bağlantı tamamlanabilmektedir.

AGP

Accelerated Graphics Port. 1996 yılında INTEL tarafından tanımlanan ve spesifikasyonları ile, 3D grafik operasyonlarına hitap eden bir donanım veriyolu. AGP veriyolu üzerinden, ana işlemci (CPU), sistem belleği (RAM) ve grafik kartı, birbirleriyle haberleşirler. Buna ek olarak, yoğun doku kaplama operasyonları (Execute Mode) için sistem belleğinden "kapasite ödünç alma" gibi bazı özellikleri vardır.

ATA

Advanced Tecnology Attachment. Kişisel bilgisayarların hard diskleri için kullanılan bir bağlantı standardıdır. IDE teriminin ANSI standartlarına göre resmi ismidir.

Farklı versiyonlar farklı saat hızlarına karşılık gelir. ATA/33/66/100/133. Örneğin ATA/33 standardı, saniyede maksimum 33 MB veri aktarımına olanak tanır. ATA/133 ise 133 MB/sn. Bunlar teorik değerlerdir. Günümüzde, ATA/133 standardındaki bir IDE disk, ATA/133 standardını destekleyen bir IDE portunda pratik olarak 133 MB/sn'lik veri aktarım hızını yakalayamaz.

BIOS

Basic Input Output System = Temel Giriş/Çıkış Sistemi

PC'nizin çalışması için gereken temel işletim sistemi olarak özetlenebilir. Sadece okunabilir bellek (ROM) üzerine yazılmış bir yazılım olan BIOS, anakartınızın özelliklerini yönetebilmeniz/ kullanabilmeniz, diğer donanımlar arasında bir bağ kurması için görev yapar.

Örneğin anakartın üzerinde gelen onboard ses kartı BIOS'tan kapatıldığında(Disable edildiğinde) ses kartı işletim sistemi tarafından algılanamaz ve dolayısıyle kullanılamaz.

BİT

Bilgisayarlar ikilik sayı sistemine (0=yanlış ,1=doğru) dayalı olarak çalışır. Bilgisayarların yaptığı işlem 0,1 sayılarını işlemektir(işlemci ile), bu anlamsiz 0 ve 1 sayıların milyonlarcası bir araya geldiğinde veya işlendiğinde bize anlam ifade eder. Örneğin, hardiskimizdeki veriler sadece 0 ve 1'lerden oluşur. İşte bu tek bir hafıza girişine (0 veya 1) bit denir. 8 bit bir araya gelerek 1 byte'ı oluşturur.

BYTE

8 bit'in bir araya gelmesiyle oluşan veri topluluğudur. Örneğin, 01000110 ifadesi 1 Byte'tır. Byte'ın diğer veri boyut birimlerine dönüşümü ise şöyledir:

1024 Byte = 1 KiloByte [KB]

1024 KB = 1 MegaByte [MB]

1024 MB = 1 GigaByte [GB]

1024 GB = 1 TeraByte [TB]

1024 TB = 1 PetaByte [PB]

CACHE

Verilerin geçici olarak depolandığı yerlerdir. Örneğin, bir web sitesini ziyaret ettiğinizde web sitesine ait bilgiler tarayıcınızın cache denilen alt kategorisine(geçici internet dosyaları,temporary internet files) kaydedilir. Aynı web sitesine yakın bir tarihte tekrar girdiğinizde o web sitesiyle ilgili bir çok materyal "server" dan indirilmek yerine cache den temin edilir.Bu olay hem zaman kazanmak hemde ağlar üzerindeki Internet trafiğini azaltmak amacıyla yapılır.

Donanımsal anlamda "cache", tampon bellek olarak adlandırılır. Cache'lerin esas görevi, önemli olan verileri daha hızlı işlemler için bilgileri saklayarak tetikte bekletmesidir.

CD-R

Compact Disc Recordable :Kaydedilebilir CD

Bir kere yazılan ve yazıldıktan sonra bir daha silenemeyen CD çeşididir. 650, 700, 800 ve hatta 900 MB'lık çeşitleri bulunabilmektedir. 900 MB olan versiyonları Türkiye'de bulunamadığı gibi, sadece bazı CD -RW sürücüler tarafından tam kapasie ile yazılabilir.

CD-ROM

Compact Disc Read Only Memory :CD Okuyucu

CD üzerine kaydedilmiş bilgileri okuyabilen (bilgileri silemez veya yeniden yazamaz) optik aygıta denir.

CD-RW

Compact Disc Rewritable :Tekrar tekrar silinip yazilabilen CD.

CD-Writer

Compact Disc Writer :CD yazıcı

CD-R veya CD-RW üzerine bilgi kaydedebilen aygıttır. Bu cihazlar, bilgileri laser yardımı ile CD-R / CD-RW'lara "yakarlar". Bir boş CD'ye veri yazdıktan sonra, altına baktığınızda bilgi kaydedilen alan ile bilgi kaydedilmeyen alan arasında fark olduğunu; bu farkın yakma işleminden dolayı oluştuğunu farkedebilirsiniz.

CD-R

Compact Disc Recordable :Kaydedilebilir CD

Bir kere yazılan ve yazıldıktan sonra bir daha silenemeyen CD çeşididir. 650, 700, 800 ve hatta 900 MB'lık çeşitleri bulunabilmektedir. 900 MB olan versiyonları Türkiye'de bulunamadığı gibi, sadece bazı CD -RW sürücüler tarafından tam kapasie ile yazılabilir.

CD-ROM

Compact Disc Read Only Memory :CD Okuyucu

CD üzerine kaydedilmiş bilgileri okuyabilen (bilgileri silemez veya yeniden yazamaz) optik aygıta denir.

CD-RW

Compact Disc Rewritable :Tekrar tekrar silinip yazilabilen CD.

CD-Writer

Compact Disc Writer :CD yazıcı

CD-R veya CD-RW üzerine bilgi kaydedebilen aygıttır. Bu cihazlar, bilgileri laser yardımı ile CD-R / CD-RW'lara "yakarlar". Bir boş CD'ye veri yazdıktan sonra, altına baktığınızda bilgi kaydedilen alan ile bilgi kaydedilmeyen alan arasında fark olduğunu; bu farkın yakma işleminden dolayı oluştuğunu farkedebilirsiniz.

Chipset

Chipset = Yonga Seti.

Anakart üzerindeki temel ve bütünleşik arabirimleri yöneten ve bunlar arasındaki veri akışını sağlayan bir çeşit işlemcidir.

Bilgisayarlarda kullanılan chipset çeşidi, kullanılacak bellek ve işlemci ceşidini de belirler. Günümüzde Intel, VIA, AMD, SiS, ALi, ServerWorks gibi belli başlı üreticilerin chipsetleri bulunmaktadır ve kişisel bilgisayarlarda yoğun olarak Intel, VIA ve SiS chipsetleri kullanılmaktadır.

CAD Computer Aided Design: Bilgisayar Destekli Tasarım CAD yazılımları mimarlar, mühendisler ve tasarımcılar tarafından kesin bir çizim yapmak için kullanılmaktadır.

Cache: Verilerin geçici olarak depolandığı yerlerdir. Örneğin, bir web sitesini ziyaret ettiğinizde web sitesine ait bilgiler tarayıcınızın cache denilen alt kategorisine(geçici internet dosyaları,temporary)

CD-R Compact Disc Recordable: Kaydedilebilir CD Bir kere yazılan ve yazıldıktan sonra bir daha silenemeyen CD çeşididir. 650, 700, 800 ve hatta 900 MB'lık çeşitleri bulunabilmektedir.

CD-ROM Compact Disc Read Only Memory: CD Okuyucu CD üzerine kaydedilmiş bilgileri okuyabilen (bilgileri silemez veya yeniden yazamaz) optik aygıta denir.

CD-RW Compact Disc Rewritable: Tekrar tekrar silinip yazilabilen CD, CD-R; CD-ROM; CD-Writer

CD-Writer Compact Disc Writer: CD yazıcı CD-R veya CD-RW üzerine bilgi kaydedebilen aygıttır. Bu cihazlar, bilgileri laser yardımı ile CD-R / CD-RW'lara "yakarlar".

Centrino: Centrino Intel'in şu bileşenleri bünyesinde bulunduran dizüstü modellere verdiği ticari bir ürün "markasıdır

CFM: Cubic Feet per Minute Hava akımının hızını belirten ölçüm birimidir. CFM ölçümü, genellikle fanlar için kullanılır ve bu değer ne kadar fazla ise fanın aktaracağı hava miktarı o kadar fazladır.

CISC: Complex Instruction Set Computer İşlemci tarihinde, yıllar geçtikçe iki işlemci ailesi piyasaya hakim olmaya başladı: Intel Pentium ve Motorola PowerPC. Bu iki işlemci aynı zamanda uzun yıllar boyun… Bkz.: RISC

Clock Speed Clock Speed: Saat Hızı Bir devrenin veya chipin saniyedeki hızının hertz (Hz) cinsinden değeridir.

CMOS Complementary Metal-Oxide Semiconductor : Tamamlayıcı metal oksit yarı iletken. Günümüzde birçok bilgisayar microchipinin yapiminda kullanilan "transistör"lerdeki yarı iletken teknolojisidir.

CNR: Communication and Networking Riser Üretim maliyetlerini düşürmek amacıyla Intel tarafından geliştirilen ve ATX Anakartlarda bulunan genişleme portudur.Bu porta ses,ağ,modem ve ethernet kartları takı… 0.4 KB

Çözünürlük: Çözünürlüğün görüntü kalitesini belirleyen en önemli faktör olduğunu söyleyebiliriz. Çözünürlük, ekrandaki görüntünün kaç pikselden oluşacağını belirler ve yatay ve dikey piksel cinsinden belirtilir

CPS Cycles Per Second: Bir saniyede atılan tur sayısı.

CPU Central Processing Unit: Merkezi işlem Birimi. Mantıksal hesaplamalar yapmasını sağlayan devreler içeren ve böylece bilgisayar programlarının talimatlarını yerine getiren merkezi işlem birimidir.

DAC Digital-to-Analog Converter: Dijital -> Analog çeviricisi. Dijital sinyalleri analog sinyallere çeviren bir çiptir.

DDR SDRAM Double Data Rated Synchronous Dynamic Random Access Memory, Çift veri akış oranina sahip eşzamanlı, aktif ve rasgele geçişe sahip bellek. Bu bellek çeşidi SDR-SDRAM lerden farklı olarak bir saat vur… 1.0 KB

Defragmentation Hard diskten bilgilerin okunma hızını artırmak amacıyla , bilgisayarın hard diskinde bulunan parçalanmış veya düzensizce yerleştirilmiş dosyaları biraraya getirme (birlestirme) işlemidir. … Bkz.: Hard Disk 0.2 KB

DIMM Dual In-Line Memory Module SDRAM ve DDR SDRAM bellek modüllerinin takıldığı takıldığı ince uzun yuvalara verilen isimdir. RAM'in cinsine ve anakartın markasına göre sayı ve pin yapısı farklılıklar … Bkz.: SDRAM 0.3 KB

Dip Switch Dual In-Line Package Switch. Türkçe'de devre anahtarı olarak adlandırılabilir. Devre kartlarının üzerinde bulunan , bileşenlerin bazı özelliklerini veya işlevlerini açmayı(enable) veya kapatmayı(dis… 0.4 KB

Direct 3D Windows işletim sistemleri için geçerli olan bu uygulama arabirimi (API), Microsoft DirectX paketinin bir parçasıdır. Direct3D`nin donanımdan bağımsız yazılım geliştirilmesine izin veren kısmi HAL`dır… 1.5 KB

DMA Direct Memory Access irekt olarak belleğe erişim. IDE aygıtlarının işlemci üzerinden bilgi akışı yapmasını önleyerek direkt olarak RAM'e geçişini sağlayan ve böylece işlemci üzerindeki yükü hafifl… Bkz.: IDE 0.3 KB

DMZ Demilitarized Zone: Tampon Bölge. DMZ, örneğin geniş bir ağ olan Internet ile güvenli yerel ağ arasında bulunan bilgisayar veya ufak bir ağdır. DMZ; HTTP, FTP, SMTP ve DNS sunucuları gibi Internet'… 0.4 KB

Docking Station Özellikle dizüstü bilgisayarlara harici aygıt bağlamak için kullanilan port çoklayıcıdır.Örneğin,usb portuna takılan bir docking stationın üzerinde 2xps2,4xusb,seri port ve lpt port bulunur.Sadece bir… 0.4 KB

DRAM Dynamic Random Access Memory :Aktif ve rastgele bellek geçişi Elektronik yonga setinde (chip) bilgileri depo etmek için ince kapasitörler kullanan bir çeşit RAM (bellek) türüdür.Verileri saklayabilm… Bkz.: RAM 0.4 KB

Driver Sürücü İşletim sisteminin bilgisayara bağlı olan aygıtları tam anlamıyla ve efektif olarak yönetebilmesini veya kullanabilmesini sağlayan dosyalardır. Bu dosyalar ait oldukları aygıt hakkındak… Eşanlam: Sürücü 0.3 KB

DSL Digital Subscriber Line: Sayısal Abone Hattı. DSL, geniş bant Internet hizmetini, klasik telefon hattını kullanarak sağlayan bir teknolojidir. xDSL ise ADSL, SDSL, HDSL, VDSL gibi DSL teknolojilerin… Bkz.: ADSL 0.9 KB

DSP Digital Signal Processing: Dijital Sinyal İşleme Analog bilgilerin dijital forma işlenmesine verilen isim. DSP, aynı zamanda veri sıkıştırma tekniğini de kullanır. ? Digital Signal Processor… 0.6 KB

DVD Digital Versatile Disc(Çok Amaçlı Dijital Disk) veya Digital Video Disc(Dijital Video Disk) CD'lerin kapasite bakımından artırılmış çeşididir. CD'lerden en az 6 kat daha fazla bilgi barındırabilir.(D… Bkz.: DVD-R; DVD-ROM; DVD-RW; DVD-WRITER; DVD-RAM 0.5 KB

DVD-R Digital Versatile Disc veya Digital Video Disc Recordable Kaydedilebilir dvd çeşididir.Üzerine yazılan bilgiler silenemez veya tekrar yazilamaz.Tek yazmalıktır. … Bkz.: DVD; DVD-RW; DVD-ROM; DVD-WRITER; DVD-RAM 0.3 KB

DVD-RAM Digital Versatile Disc veya Digital Video Disc Random Access Memory :Ratgele geçişe sahip Dvd Ram ler gibi ratgele geçişe sahip Dvd çeşididir.Yani defalarca yazilabilir veya silinebilir(yaklaşık 100 … Bkz.: DVD; DVD-R; DVD-RW; DVD-WRITER; DVD-ROM; RAM 0.8 KB

DVD-ROM DVD Read Only Memory DVD üzerindeki bilgileri sadece okuyabilen (üzerine yazamayan ve silemeyen) aygıttır. Görünüm ve ebat olarak CD-ROM larla aynıdır ancak lazer yapısı farklıdır. Bir DVD-ROM aynı z… Bkz.: DVD; DVD-R; DVD-RW; DVD-WRITER; DVD-RAM 0.4 KB

DVD-RW Digital Versatile Disc veya Digital Video Disc Rewritable:Tekrar tekrar yazılabilir DVD Üzerine defalarca bilgi kaydedilebilen yada silinebilen DVD çeşididir. … Bkz.: DVD; DVD-R; DVD-ROM; DVD-RAM; DVD-WRITER; DVD-RAM

DVD-WRITER Digital Versatile Disc veya Digital Video Disc Writer: DVD Yazıcı Dvd-r ve Dvd-rw Disklere veri kaydedebilir,yeniden yazabilir veya silebilir. Bkz.: DVD; DVD-R; DVD-RW; DVD-ROM; DVD-RAM

DVI Digital Video Interface : Dijital Video Arabirimi DVI, analog ve dijital monitörlerin tek bir konnektör vasıtasıyla kullanılabilmesi için geliştirilmiş bir spesifikasyondur. 3 farklı çeşidi vardır

ECC Error Control Correction ECC, veri aktarımı sırasında bellekteki hataları algılayıp düzeltmek için kullanılan bir hata tanıma/düzeltme devresidir. Bir bellek bitinde Alfa ve Beta tanecikleri iyon… Bkz.: RAM 1.1 KB

ECP Extended Capability Port :Özellikleri geliştirilmiş port. Daha hızlı veri transferi için paralel portun geliştirilmiş bir çeşididir. Eskiden bu port'u kullanan tarayıcı ve yazıcılar artık USB bağlan… Bkz.: USB 0.3 KB

EDO RAM Extended Data Output :Genişletilmiş veri çıkışı Basit DRAM lardan daha hizli olan bir cesit RAM dir.Bu RAM cesidi yerini eszamanli DRAM a bırakmıştır. … Bkz.: Sram; Ram; Dram; Rdram; Sdr sdram; Ddr sdram 0.4 KB

EEPROM Electrically Erasable Programmable ROM - Elektriksel olarak silinebilen ROM. Anakartlar BIOS'un kullandığı ROM tipi EEPROM'dur. EPROM'a benzer olarak EEPROM'da silinebilir ve yazılabilir. Silme işi e… Bkz.: ROM 0.3 KB

EISA Extended Industry Standard Architecture :Genişletilmiş endüstriyel mimari standardı. Bilgisayarlarda kullanılan 32-bit mimari standardıdır.

EMS Expanded Memory System :Genişletilmiş bellek sistemi. Eski bilgisayarların işletim sistemlerine 640 KB den daha fazla RAM kullandırmasını sağlayan bir sistemdir.Yıllardır kullanılmamaktadır. … Bkz.: RAM; KB 0.3 KB

EPP Enhanced Paralel Port :Geliştirilmiş paralel port. Paralel portun geliştirilmiş bir şeklidir. Paralel port normalde tek yollu bilgi transferi yapabilirken, EPP iki yollu bilgi transferi sağlar. … Bkz.: Paralel Port 0.3 KB

EPROM Erasable Programmable ROM : Silinebilir ve programlanabilir ROM. ROM üzerinde kullanılan bilginin, silinip tekrar yazılması gerektiği durumlarda EPROM kulanılabilir. Bu çeşit ROM'lar ultraviyole ış… Bkz.: ROM; EEPROM 0.4 KB

FAT File Allocation Table: Dosya ayırma tablosu. Amacı, bir diskte olan dosyalara ait bilgilerin kayıtlı olduğu alanları belirtmektir. Bir başka deyişle, FAT bir diskin haritası gibidir. FAT 16, 16 bi… Bkz.: NTFS 0.6 KB

FireWire IEEE 1394 - Sony iLink Genellikle dijital video veya bilgi paylaşımı için kullanılan ve Apple tarafından geliştirilen seri bir bilgisayar portudur. Şu anda kullanılan Firewire hızı 400 MB/s ile sınırlıdır.

Firmware Bilgisayar aygıtlarının içindeki bir silikon çipte kayıtlı olan "aygıt kontrol programına" verilen isimdir.Aygıtın işlevlerini kontrol eder. Bir diğer değişle, aygıtların BIOS'udur.

Flash Memory Güç kesintisinde dahi içerdiği bilgileri kaybetmeyen ve tekrar tekrar yazılıp silinebilen bir bellek çeşididir. CompactFlash, Secure Digital, Memory Stick gibi çeşitleri vardır. Flash Memory'lerin ku… 0.8 KB

FPU Floating Point Unit: Kayar Nokta Ünitesi Kayar nokta işlemlerini hesaplaması için tasarlanan özel bir çip. 80486’dan sonraki tüm işlemciler entegere FPU’ya sahipler. Kayar nokta işlemleri aynı zam… 0.4 KB

Fragment Sabit diske bilgilerin dağınık ve birbirini takip etmeyen bir şekilde kaydedilmesidir.Hard Diskin kafasının daha fazla hareket etmesine neden olacağından bilgi transfer hızının düşmesine neden olur.Bu… Bkz.: Defragmentation 0.3 KB

FSB Front Side Bus: Ön veriyolu. İşlemci ile bellek arasındaki veriyoluna verilen isimdir. FSB hızı, işlemciden işlemciye farklılık göstermektedir. Günümüzdeki Penitum4 işlemcileri QPB (Quad Pumped Bus … Bkz.: Backside Bus; DDR 0.6 KB

GigaByte Teorik olarak 1,073,741,824 byte veri demektir. Daha anlaşılır bir şekilde özetlemek gerekirse: 1024 Byte = 1 KiloByte [KB] 1024 KB = 1 MegaByte [MB] 1024 MB = 1 GigaByte [GB] Bkz.: Byte

GigaHertz GHz Saniyede 1 milyar saat dönüş hızına karşılık gelen hız birimidir.1 milyar Hz.

Gigabit Teorik olarak 1,073,741,824 bit demektir.Bir ağın bant genişliğinden söz edilirken genellikle 1 milyar bit yerine Gbps (giga bits per second) denir. Bkz.: Bit

GPU Graphics Processing Unit :Grafik İşleme Birimi. Güncel kartlar için grafik işlemcisi, görüntü hesaplamalarını yapmak için ekran kartının üzerine oturtulmuş bir "işlemcidir". Son zamanlarda grafik iş… 0.7 KB

Hard Disk Sabit Disk veya Disk Sürücü. Hard Disk, bilgisayar sistemlerinde bilgileri kalıcı olarak daha sonra erişim için depolayan ve bilgilerin elektromanyetik olarak kaydedildiği bir alandır. Nerede kullanı… Eşanlam: Sabit Disk 0.7 KB

HCF Host Controlled Family. Connexant'ın, eski adıyla Rockwell, ürettiği "Yarı Software" modem yongası. Normal şartlarda modem üzerinde 2 yonga bulunur: - DSP (Digital Signal Processor = Dijital Siny… Bkz.: HSF 0.7 KB

HDD 1) Hard Disk Drive :Hard Disk Sürücü Kişisel bilgisayarlarda Hard Diskin konumlandirma,okuma ve yazma işlemlerini kontrol eden mekanizmadır. Bkz. Hard Disk 2) High Density Disk :Yüksek yoğunluğa sa… Bkz.: Hard Disk 0.9 KB

Heat Sink Isı emici veya ısı dağıtıcısı. Bilgisayarda bulunan silikon yapıdaki çiplerin ürettiği ısıyı daha hızlı bir şekilde dağıtmak için çiplerin üzerine yerleştirilen değişken şekil ve ebatlardaki metal par… Eşanlam: Isı Emici 0.3 KB

HSF Connexant'ın, eski adıyla Rockwell, ürettiği "Software" modem yongası. Normal şartlarda modem üzerinde 2 yonga bulunur: - DSP (Digital Signal Processor = Dijital Sinyal İşleme) - Controller (Denetç… Bkz.: HCF; HSP 1.0 KB

Hub Bir bilgisayar ağında, cihazların ortak kullanım için birbirine bağlanılmasında kullanılan cihaz. Hub'lar genellikle, LAN'daki sistemlerin ve cihazların birbirine bağlanılmasında kullanılır. Hub'a b… Bkz.: Switch 1.5 KB

Hyper Threading Hyper Threading teknolojisini, bir fiziksel işlemcide 2 mantıksal işlemci olarak tanımlamak mümkündür. Intel'in sunucu sistemlerinde kullandığı ve daha sonra Pentium 4 işlemcilerle masaüstü sistemlere… Bkz.: CPU 0.5 KB

Hz Hertz :Frekans Saniyede atılan tur sayısıdır.Eski ismi "Cps" dir.

IC Integrated Circuit: Entegre Devre Entegre devreler, çok sayıda transitör, ufak direnç ve kapasitörü yapısında taşıyan çiplerdir. Entegre devreler, yarı iletken maddelerden yapılmaktadır. Örneğin, iş… 1.1 KB

IDE Integrated Drive Electronics IDE, anakart ile bilgisayar veri depolama aygıtları arasında kullanılan veri yoludur. IDE arabirimi, 16-bit veri yoluna sahiptir fakat günümzdeki anakartlar IDE geliştir… Bkz.: ATA 0.4 KB

IEEE Institute of Electrical and Electronics Engirs :Elektrik elektronik mühendisleri enstitüsü. Dünya çapında IT teknolojileri ile ilgili araştırma,çalışma ve buluşlar yapan bir kurum. Örneğin,Apple i… 0.4 KB

I/O Input / Output Bilgisayardan bilgi alan veya bilgisayara bilgi veren butun bilesen ve aygıtlarin genel ismidir.

IRQ Interrupt Request: Kesme İsteği Bilgisayar sistemlerinde bulunan aygıtların, işlemciye bilgi göndermeleri için bir adresi kullanmaları gerekir. Bu adres değerine IRQ ismi verilir. Farklı aygıt ve… 0.6 KB

ISA Industry Standard Architecture 16-bit standardını destekleyen ve bilgisayarlara ilave aygıt takılmasını sağlayan eski teknoloji ürünü porttur. Günümüzde üretilen anakartlarda artık ISA mevcut değil… Bkz.: PCI 0.3 KB

JUMPER Bir bilgisayar aygıtını veya bileşenini ayarlamak için bazı devreleri açmaya veya kapatmaya yarayan plastic kaplı küçük bir metal parçadır.İlgili aygıtın üzerinde bulunur.

KB 1)Kilobit Teorik olarak 1,024 bit hafıza veya veriye karşılık gelir.Pratikte 1000 bit olarak kullanılır.Bir ağın band genişliğinden bahsederken genellikle Kbps (kilobits per second) terimi kullanılır.… Bkz.: Bit; Byte 0.4 KB

LAN Local Area Network: Yerel Ağ Yerel ağ olarak tanımlanan Local Area Network, aynı yapı içindeki sınırlı bir alanda bir birine bağlanmış bilgisayarlardan oluşur. Örneğin, Internet kafeler, yerel ağın … 1.6 KB

LCD Liquid Crystal Display: Sıvı Kristal Görüntü. LCD, monitörler için kullanılan ve ince yapıdaki bir teknolojidir. LCD teknolojisi, standart CRT teknolojisindeki monitörlerden çok daha ince monitör g… 3.5 KB

Mainboard Anakart Bir bilgisayardaki bütün bileşen ve aygıtların bağlandığı devre kartına verilen isimdir. Anakartın üzerinde kullanılan yonga seti, kullanılabilecek CPU ve RAM çeşidini belirler.

MB 1) Megabit Teorik olarak 1,048,576 bit ve pratik olarak 1,000,000 bit hafızaya veya veriye karşılık gelir.Bir ağın band genişliğinden bahsederken genellikle Mbps(megabits per second)terimi kullanılır… Bkz.: Byte; Bit; Mainboard 0.5 KB

MDA (Hercules) Monochrome Display Adapter, 1981 yılındaki ilk IBM PC'deki ekran kartıdır. Ekranda yerleri önceden belirlenmiş olan 256 özel karakteri gösterebilyordu sadece. 80 kolona 25 satırlık bir ekra… Bkz.: VGA 0.5 KB

Memory Address Özel uygulamalar veya aygıtlar için ayrılmış hafıza bloklarına denir.Faklı bir amaç için paylaşılırsa çakışmalar meydana gelebilir. Bkz.: RAM

MHz Megahertz 1,000,000 hertz demektir. Bkz.: HZ

Micron Mikron. Mikron bir ölçü birimidir. 1 mikron, 1 metrenin milyonda biridir. Aynı zamanda mikro-metre olarak da isimlendirilir. İşlemcilerde kullanılan mikron terimi, transistörler arasındaki uzaklığı… Eşanlam: mikron 0.7 KB

MOSFET Metal-Oxide Semiconductor Field-Effect Transistor: Çalışma Etkili Metal Oksit Yarıiletken Kanallarda akım ve elektron taşıyan özel transistör çeşididir. Aygıtın nasıl bağlandığını belirten kanal gen… 0.6 KB

Motherboard Anakart Bkz.: Mainboard

MTBF MTBF (Mean Time Between Failures), donanım ürünlerinin ne kadar süre güvenilir çalışabileceğini belirten terimdir. Bu değerler saat cinsinden belirtilir ve genelde bu değerler oldukça yüksektir. Örne… 0.5 KB

NAS Network Attached Storage: Ağa Bağlı Veri Depolama Sistemi NAS sistemler, LAN veya WAN üzerindeki tüm sistemler için ortak bilgi depolama ortamı sunar. Standart ağ teknolojilerini kullanır. Esas olar… 1.8 KB

NIC Network Interface Card :Ağ için arayüz kartı. Ağdaki diğer bilgisayarlarla veri alış verişi yapabilmeyi sağlayan bütünleşik karta denir.

North Bridge Kuzey Köprüsü Anakart üzerinde bulunan, bellek ve AGP ve Güney Köprüsünü işlemciye bağlayan yongadır. Kuzey köprüsünün marka ve modeli anakartın modelini ve hangi işlemci/ram ikilisi i… Bkz.: Mainboard 0.3 KB

NTFS New Technology File System Windows NT için geliştirilen 32-bit dosya sistemidir. FAT32'ye ek olarak şu ek özelliklere sahiptir: - Maksimum 2 Terabyte'a kadar olan diskleri kullanabilme. - Cluster … Bkz.: FAT 0.9 KB

OpenGL Open Graphics Library. 3D yazılım arabirimi (3D API). 1992`de Unix tabanlı X terminaller için genel bir CAD ve 3B API`si olarak Silicon Graphics`in IrisGL kütüphanesinden türettiği OpenGL, önceleri s… Bkz.: Direct 3D 1.5 KB

Overclock Overclock, bir parçayı, gerçek hızından daha yüksek hızda çalıştırma işlemidir İşlemci, ekran kartları ve bellek gibi parçalar, gerçek hızında daha yüksek hızlarda bir takım işlemlerle çalıştırılabili… 0.7 KB

Partition Sabit sürücünün ayrılmış her bir bölümüne verilen isimdir.İsteğe göre farklı sayıda ,kapasitede ve formatta olabilir. Sabit sürücü ve partition ile ilgili daha detaylı bilgi için sitemizdeki makaleler… Bkz.: HDD 0.3 KB

PC Card PC Card (PCMCIA card), kredi kartı büyüklüğünde olan ve genellikle notebook ve laptoplarda kullanılan bellek veya I/O aygıtlarına verilen isimdir. En yaygın kullanılan PC Card'lar, iletişim için kulla… 1.2 KB

PCI Personal Computer Interconnect Bilgisayarlara ilave aygıt veya bileşen takılmasını sağlayan, 32-bit olan ve 64-bite kadar destekli arabirimdir.

PCMCIA Personal Computer Memory Card International Association Kişisel bilgisayarlara, genellikle notebook ve laptoplara, kredi kartı büyüklüğünde bellek veya I/O aygıtı takılabilmesini olanaklı hale getir… Bkz.: PC Card 0.5 KB

Pixel Piksel. Piksel, bilgisayar grafiğinde veya veya bilgisayar görüntüsünde programlanabilir temel birimdir. Piksel boyutu, sizin ekran kullandığınız çözünürlüğe bağlı olarak değişir. Eğer çözünürlük m… Eşanlam: Piksel 0.8 KB

PNP Plug and Play: Tak ve çalıştır. Bilgisayarı kapatmadan, çalışma esnasında, sisteme takılan uyumlu aygıtların işletim sistemi tarafından otomatik algılanmasına verilen isimdir. Bu özelliğin çalışabil… 0.3 KB

POST Power On Self Test Bilgisayar ilk açıldığında devam etmeden önce sistemle ilgili bir sorun olup olmadığını bulmaya veya bilgisayara takılı aygıtları tanımaya yarayan bir özelliktir.POST ayarları BIO… Bkz.: BIOS 0.3 KB

PROM Programmable ROM = Programlanabilir ROM. Bu ROM çeşidi, saklama alanına bilgileri sadece birkez yazılmasına izin verecektir. Bu yazmadan sonra bu bilgiler kalıcıdır. Bunu günümüzde CD-R'a *benzetebi… Bkz.: ROM; EPROM; EEPROM 0.4 KB

PS/2 Mouse ve klavyenin bağlandığı porta verilen isimdir. Şimdilerde birçok Mouse ve klavye USB arabirimini kullanmaktadır.

RAID Redundant Array of Independent Disks = Bağımsız Diskler Kümesi RAID, bir sabit disk dizesidir. RAID dizesinde, iki veya daha fazla diski tek üniteye bağlayarak, disklerin tek başlarına yapamadığı iş… 0.7 KB

RAM Random Access Memory :Rastgele erişime sahip bellek.İşlemci tarafından kullanılan, veri veya bilgilerin geçici olarak tutulduğu değişken hafızaya verilen isimdir. "Rastgele erişim" denilmesinin neden… 4.4 KB

RAMDAC RAM Dijital-to-Analog Converter Grafik kartları üzerinde bulunan RAMDAC ünitesi, görüntü sinyallerini analog sinyallere dönüştürülmesini sağlar. VGA monitörler, yalnızca analog sinyalleri işleyebili… 1.8 KB

RDRAM Rambus DRAM Rambus firması tarafından geliştirilen ve çok yüksek hızlarda çalışabilen bir bellek çeşididir. Bkz.: RAM; SRAM; SDR SDRAM; DDR SDRAM; EDO DRAM; DRAM

RGB Red, Green, Blue: Kırmızı, Yeşil, Mavi. RGB, bilgisayar için görüntülenecek renk değerlerini bildirir. Bu üç renk, bir araya farklı oranlarda bir araya gelerek tüm renkler ortaya çıkar. Renkler %0 v… 2.0 KB

RISC Reduced Instruction Set Computer İşlemci tarihinde, yıllar geçtikçe iki işlemci ailesi piyasaya hakim olmaya başladı: Intel Pentium ve Motorola PowerPC. Bu iki işlemci aynı zamanda uzun yıllar boyun… Bkz.: CISC 1.7 KB

ROM Read Only Memory = Sadece Okunabilir Bellek ROM, RAM'in aksine, üzerindeki bilgiler kalıcı olan ve silinemeyen bellek tipidir. ROM'un birkaç çeşidi vardır ve standart ROM'daki bilgiler kalıcıdır; si… Bkz.: PROM; EPROM; EEPROM 0.3 KB

Router Yönlendirici. Ağlar arasında veri paketlerini yönlendiren cihazlardır. Router, en az iki ağa bağlıdır. Bu ağlar LAN veya WAN olabilir. Genellikle geçiş noktası olarak adlandırılan, iki veya daha faz… 0.8 KB

SAN Storage Area Network: Veri Depolama Ağı SAN, veri depolama aygıtlarının bulunduğu, LAN ve WAN tarafından erişilebilen özel bir bilgi depolama ağıdır. SAN'u içerisinde sadece veri depolama aygıtları… 2.8 KB

Serial ATA Serial ATA (Serial Advanced Technology Attachment veya SATA), hard diskleri bilgisayar sistemlerine bağlanabilmesini sağlayan yeni bir standarttır. İsminden de anlaşılacağı üzere, seri bağlantı teknol… Bkz.: IDE 0.9 KB

SCSI Small Computer Sytems Interface: Küçük Bilgisayar Sistemi Arabirimi SCSI; HDD ,CD-ROM , Scanner, Printer gibi aygıtları eski ve şu anki diğer paralel arabirim standartlarından daha uyumlu ve gelişmiş… 7.3 KB

SDR SDRAM Single Data Rate Synchronous Dynamic Random Access Memory: Tek veri akış oranına sahip eşzamanlı,aktif ve rastgele geçişe sahip bellek 66-100-133-166 MHz hızlarını ve ara hızları destekleyen bellek … Bkz.: DDR SDRAM;Ram; Sram; Rdram; Edo ram; Dram 0.6 KB

5. Seek Time İstenen bir veriye sabit sürücü ulaşma süresidir.Birimi salisedir. Bkz.: HDD

SIMM Single In-line Memory Module :Tekli Ram Modülü Üzerine bellek modülleri takılabilen küçük devre kartıdır.Genel olarak Macintosh için 8,PC'ler için 9 RAM çipi takılır.PC'lerde 9. çip genel olarak hat… 0.8 KB

Silicon Silicon: Silikon Bilgisayar çipi, transistör ve diğer elektronik devrelerin yapımında kullanılan ana maddedir. Silikon atomik yapısı bakımından ideal bir yarı iletkendir. Fosfor(P) ve arsenik(Ar) gib… 0.5 KB

SMP Symmetric MultiProcessing anlamına gelen SMP, sistemde bulunan birden fazla işlemciye eş zamanlı olarak bir işi yaptırmasını sağlayan bilgisayar teknolojisidir. Bu işleme multiprocessing denir (çoklu… 1.0 KB

SNR Signal to Noise Ratio. Sinyal gürültü orantı. Gerek telekominikasyon gerekse de ses sistemlerinde kullanılan bu ifade, sinyal seviyesinin gürültü seviyesine göre oranını ifade eder. Daha büyük değe… 0.4 KB

SOI Silicon On Insulator :Yalıtkan Üzerindeki Silikon IBM'in geliştirdiği yarıiletken üretim tekniğidir.Bazı eklemeler ile geliştirilmiş,veri saklayabilmesi için şarj ve deşarj edilmesi gereken CMOS tab… 0.5 KB

Socket Bilgisayarlarda işlemcinin takıldığı arabirime verilen isimdir.İşlemcinin markasina ve modeline göre bir çok çeşidi mevcuttur.Slot işlemciler üzerindeki bellekler (L1,L2) gelişen teknoloji ile işlemci… Bkz.: CPU 0.3 KB

South Bridge South Bridge :Güney köpsüsü North Bridge(kuzey köprüsü)aracılığı ile işlemciye bağlanarak paralel ,seri,usb,ps2 gibi düşük hızlı çıkış ve arabirimlerin işlemciye bağlanmasını sağlayan çipin ismidir. … Bkz.: North Bridge 0.3 KB

S/PDIF Sony/Philips Digital Interface: Sony/Philips Dijital Arabirimi. Standart ses transfer formatıdır. Sony ve Philips'in katılımıyla oluşan bir grup tarafından geliştirilen S/PDIF standardı, dijital ses… 0.5 KB

SPD Serial Presence Detect (SPD), RAM modülü üzerindeki EEPROM’dur. Bu EEPROM üzerine fabrika çıkışı sırasında o modül ile ilgili tüm bilgiler belirlenmiş formatta yazılır. Bu bilgiler: - Modül Frekansı … 0.6 KB

Splitter Ayırıcı, Ayraç Gelen sinyali birden fazla çıkış sinyaline çevirebilen sinyal ayırıcı cihaz. Telefon sinyalini bir veya birden fazla sinyale(her biri farklı bir frekans aralığını taşıyor olmak üzere… 1.5 KB

SRAM Static Random Access Memory urgun(devinimsiz) rastgele geçişe sahip bellek. Sabit güç tazelemeye ihtiyacı olmadığından DRAM lardan daha hızlı çalışır. Fakat bilgisayar kapatıldığında üzerindeki bü… Bkz.: RAM; RDRAM; SDR SDRAM; DDR SDRAM; EDO RAM; DRAM 0.8 KB

STR Suspend To Ram: Sistemi Askıya Almak Bilgisayarın düşük güç-tüketim moduna geçmesidir.Sisteme bağlı diğer bileşenlerin bir çoğu kapalı iken,açık uygulamalar ve aktif dosyalar RAM'e kaydedilir.STR mo… Bkz.: RAM; HDD 0.6 KB

Switch Network sistemlerinde, LAN içerisindeki aygıtların ortak kullanım için birbirine bağlanmasını sağlayan ve LAN içerisindeki cihazlardan gelen veri paketlerini filtreleyerek sadece ilgili porta gönderen… Bkz.: Dip Switch 1.0 KB

TCO Total Cost of Ownership: Toplam sahip olma maliyeti. Bir sistemin(genellikle bilgisayar sistemleri) gerçekteki maliyeti. TCO, şunları içerir: - Donanım ve yazılımın orjinal maliyeti - Donanım ve y… 0.7 KB

TFT Thin Film Transistor. İçerisinde her piksel için ayrılmış bir transitör bulunan ve böylece piksellerin tamamen bağımsız hareket etmesini sağlayan bir LCD monitör ceşididir. Active Matrix Display ola… 2.5 KB

Transistör Devreyi açıp kapatmaya yarayan, yarı iletken maddeden yapılmış özel bir yapıdır. 1947 yılında Bell Laboratuarında icat edilen transistör'ler, dijital devrelerin temel bileşeni haline gelmiştir. Günümü… 0.6 KB

UPS Uninterruptible Power Supply: Kesintisiz Güç Kaynağı Şarj edilebilir piller içerir ve elektrik kesintisinde devreye girerek bilgisayarınızın bir süre daha çalışmasını sağlar. Bu süre içerisinde bilg… 1.0 KB

USB Universal Serial Bus: EVrensel Seri Veriyolu İkincil veya harici bileşen ve aygıtların bağlanmasını sağlayan arabirimdir. USB 1.1, 12 Mbps lik bir band genişliği sunarken, USB 2.0 480 Mbps lik bir b… 0.8 KB

Virtual Memory Sanal Bellek İşletim sistemleri, sisteme takılı bellek yetmediği durumlarda hard diskin belirli bir kısmını geçici dosya transferi yapmak için kullanırlar. Veri alışverişinin yapıldığı bu belirli kıs… Bkz.: RAM 0.6 KB

VRAM Video Random Access Memory Ekran kartlarının üzerinde bulunan ve GPU(grafik işlemcisi) nin geçici veri transferi yaptığı bellek çeşididir. VRAM lerin hepsi DRAM lerin özel düzenlemeleridir.VRAM CPU … 2.5 KB

WAN Wide Area Network: Geniş Alan Ağları. WAN, farklı bölgelerdeki yerel ağların(LAN) bağlanması sonucu oluşan bilgisayar ağıdır. Örneğin bir kargo şirketinin İstanbul, İzmir,Ankara ... şubelerindeki yer… Bkz.: LAN 0.5 KB

Wafer İşlemcilerin yapıldığı, silikondan yapılan, yuvarlak bir yarı iletken madde parçasıdır. Silikonlar ilk başta silindir şeklinde getirilir ve daha sonra ince tabakalar halinde kesilir. Daha sonra üzerl… 0.3 KB

WHQL Microsoft Windows Hardware Quality Labs(Donanım Kalite Laboratuvarı). Microsoft'un donanımların işletim sistemleri ile maksimum uyumunu sağlamayı hedeflediği test prosedürü Bu prosedür farklı üretici… 0.9 KB

(alıntıdır)

Link to comment
Share on other sites

Archived

This topic is now archived and is closed to further replies.

  • Recently Browsing   0 members

    No registered users viewing this page.

×
×
  • Create New...