Casus Yazılımlar

[exit]

Casus yazılım nedir?

Casus yazılım, tanıtım, kişisel bilgi toplama veya onayınızı almadan bilgisayarınızın yapılandırmasını değiştirme gibi belirli davranışları gerçekleştiren yazılımlar için kullanılan genel bir terimdir. Aşağıdaki durumlarda bilgisayarınızda casus yazılım veya başka bir istenmeyen yazılım olabilir:

• Web'de olmadığınız zamanlarda bile açılan reklam pencereleri görüyorsunuz.

• Web tarayıcınızın ilk açtığı sayfa (giriş sayfanız) veya tarayıcınızın arama ayarları bilginiz dışında değişmiştir.

• Tarayıcınızda istemediğiniz yeni bir araç çubuğu fark ediyorsunuz ve bu araç çubuğundan kurtulmak zor oluyor.

• Bilgisayarınızın belirli görevleri tamamlaması normalden daha uzun sürüyor.

• Bilgisayarınız aniden daha çok kilitlenmeye başlıyor.

Casus yazılım genellikle, reklam pencereleri görüntüleyen yazılımla (reklam yazılımı denir) ya da kişisel veya önemli bilgileri izleyen yazılımla ilişkilendirilir. Bu, reklam sağlayan veya çevrimiçi etkinliklerinizi izleyen her yazılımın kötü olduğu anlamına gelmez. Örneğin, hedeflenen reklamları almayı kabul etmeniz "karşılığında" bir müzik hizmetine ücretsiz kaydolabilirsiniz. Koşullarını anladıktan ve kabul ettikten sonra, bunun adil bir anlaşma olduğuna karar verebilirsiniz. Ayrıca şirketin sizin için görüntüleyeceği reklamlara karar vermesi için çevrimiçi etkinliklerinizi izlemesine izin vermeyi de kabul edebilirsiniz.

Diğer istenmeyen yazılım çeşitleri bilgisayarınızda rahatsız edici değişiklikler yapabilir ve bilgisayarınızın yavaşlamasına veya kilitlenmesine neden olabilir. Bu programlar, Web tarayıcınızın giriş sayfasını veya arama sayfasını değiştirebilir ya da tarayıcınıza istemediğiniz veya gerek duymadığınız ek bileşenler ekleyebilir. Buna ek olarak bu programlar, ayarlarınızı daha önceki özgün değerlerine döndürmenizi de zorlaştırır. Bu tür istenmeyen programlara genellikle casus yazılım denir.

Tüm durumlardaki temel nokta, sizin veya bilgisayarınızı kullanan kişinin, yazılımın ne yapacağını anlayarak veya anlamadan yazılımı bilgisayarınıza yüklemeyi kabul etmiş olmasıdır.

Casus yazılımın veya diğer istenmeyen yazılımların sisteminize girebilmesinin çeşitli yolları vardır. Müzik veya video dosyası paylaşım programı gibi istediğiniz başka bir yazılımı yüklerken bu yazılımın da gizli olarak yüklenmesi, çok karşılaşılan bir hiledir. Bilgisayarınıza bir şeyler yüklerken, lisans anlaşması ve gizlilik bildirimi gibi bilgileri açığa çıkaran tüm belgeleri dikkatle okuyun. Bazen ilgili yazılım yüklemelerine eklenen istenmeyen yazılım belgede açıklanır, ancak lisans anlaşmasının veya gizlilik bildiriminin en sonunda görülebilir.

[exit]

Casus yazılım belirtileri

Bilgisayarınız garip davranmaya başlarsa veya aşağıda listelenen belirtilerden birini sergilerse, bilgisayarınıza casus yazılım veya başka bir istenmeyen yazılım yüklenmiş olabilir.

• Sürekli olarak açılan reklam pencereleri görüyorum. Bazı istenmeyen yazılımlar, ziyaret ettiğiniz Web sitesiyle ilişkili olmayan çok fazla açılan reklam penceresi görüntüler. Bu reklamlar genellikle yetişkinlere yönelik olan veya sakıncalı bulabileceğiniz Web siteleri içindir. Bilgisayarınızı açtığınız anda, hatta Web'de tarama yapmazken açılan reklam pencereleri görüyorsanız, bilgisayarınızda casus yazılım veya başka bir istenmeyen yazılım olabilir.

• Ayarlarım değişmiş ve önceki değerlerine geri döndüremiyorum. Bazı istenmeyen yazılımlar giriş sayfanızın veya arama sayfanızın ayarlarını değiştirebilir. Bunun anlamı, Internet tarayıcınızı başlattığınızda açılan ilk sayfanın veya "ara" seçeneğini seçtiğinizde görüntülenen sayfanın tanımadığınız sayfalar olmasıdır. Bu ayarları düzenlemeyi bilseniz bile, bilgisayarınızı her yeniden başlatışınızda tekrar eski değerlerine döndüklerini görebilirsiniz.

• Web tarayıcım karşıdan yüklediğimi anımsamadığım ek bileşenler içeriyor. Casus yazılımlar ve diğer istenmeyen yazılımlar Web tarayıcınıza istemediğiniz veya gerek duymadığınız ek araç çubukları ekleyebilir. Bu araç çubuklarını kaldırmayı bilseniz bile, bilgisayarı her yeniden başlatışınızda yeniden görünebilirler.

• Bilgisayarım ağırlaşmış görünüyor. Casus yazılım ve diğer istenmeyen yazılımların etkin olacak şekilde tasarlanmış olmaları gerekmez. Bu programların etkinliklerinizi izlemek ve reklam dağıtmak için kullandığı kaynaklar bilgisayarınızı yavaşlatabilir ve yazılımdaki hatalar ise bilgisayarınızın çökmesine neden olabilir. Belirli bir programın aniden daha çok kilitlenmeye başladığını fark ederseniz veya bilgisayarınız normal görevlerini daha yavaş yapmaya başlarsa, makinenizde casus yazılım veya başka bir istenmeyen yazılım olabilir.

[exit]

Casus yazılımları engellemek

Casus yazılım ve diğer istenmeyen yazılımlar gizliliğinizi ihlal edebilir, çok fazla açılan pencere görüntüleyebilir, bilgisayarınızı yavaşlatabilir, hatta bilgisayarınızın kilitlenmesine bile neden olabilir. Burada bilgisayarınızı casus yazılımlara ve diğer istenmeyen yazılımlara karşı korumanıza yardımcı olabilecek birkaç yöntem verilmektedir.

1. Adım: Yazılımınızı güncelleştirin

Windows XP kullanıyorsanız, casus yazılımları ve diğer istenmeyen yazılımları engelleme yöntemlerinden biri tüm yazılımlarınızın güncelleştirilmiş olmasıdır. Öncelikle, Otomatik Güncelleştirmeler'in açık olduğunu ve en yeni kritik güncelleştirmeler ile güvenlik güncelleştirmelerinin tümünü yüklemiş olduğunuzu doğrulamak üzere Windows Update'i ziyaret edin.

2. Adım: Internet Explorer Web tarayıcınızın güvenlik ayarlarını düzenleyin

Bir Web sitesindeki bilgilerin ne kadarını kabul etmek istediğinize göre Web tarayıcınızın güvenlik ayarlarını yapın.

Windows XP SP2 çalıştırıyorsanız ve Web taraması için Internet Explorer kullanıyorsanız, tarayıcınız casus yazılımlara ve diğer çeşitli aldatıcı veya istenmeyen yazılımlara karşı korunmanıza yardımcı olmak üzere önceden ayarlanmıştır.

Geçerli Internet Explorer güvenlik ayarlarını görüntülemek için:

1. Internet Explorer'da Araçlar'ı ve sonra da Internet Seçenekleri'ni tıklatın.

2. Güvenlik sekmesini seçin.

İpucu: Güvendiğiniz sitelerdeki içeriği engellemeden ayarlarınızı düzenlemeyi açıklayan adım adım kılavuz için, bkz: Internet Explorer 6 Güvenlik Ayarlarıyla Çalışma.

3. Adım: Güvenlik duvarı kullanma

Pek çok casus yazılım ve diğer istenmeyen yazılımlar diğer programlarla birlikte paketlenmiş olarak gelir veya kaynakları sahtekar Web siteleridir; yalnızca az miktardaki casus yazılım gerçekten bilgisayar korsanları tarafından bilgisayarınıza uzaktan yerleştirilebilir. Güvenlik duvarı yüklemek veya Windows XP'deki yerleşik güvenlik duvarını kullanmak, bu bilgisayar korsanlarına karşı iyi bir savunma sağlar. Daha fazla bilgi için, bkz: Neden bilgisayar güvenlik duvarı kullanmalısınız.

Please register to see this content.

4. Adım: Gezinti ve karşıdan yüklemeleri çok daha güvenli bir şekilde yapın

Casus yazılımlara ve diğer istenmeyen yazılımlara karşı en iyi savunma öncelikle bunları karşıdan yüklememektir. Burada, istemediğiniz yazılımları karşıdan yüklemenizi engelleyebilecek birkaç yararlı ipucu verilmiştir:

• Yalnızca güvendiğiniz Web sitelerinden program yükleyin.

• Karşıdan yüklediğiniz yazılımla ilgili tüm güvenlik uyarılarını, lisans anlaşmalarını ve gizlilik bildirimlerini okuyun.

• Pencereyi kapatmak için hiçbir zaman "kabul ediyorum" veya "Tamam" düğmesini tıklatmayın. Her zaman köşedeki kırmızı "x" simgesini kullanın.

• Çok kullanılan "ücretsiz" müzik ve film dosyası paylaşımı programları konusunda dikkatli olun ve bu programlarla birlikte hangi yazılımların paketlendiğini tam olarak anladığınızdan emin olun.

[exit]

Casus Yazılımdan Kurtulmak, Casus Yazılımları Temizlemek

Pek çok istenmeyen yazılım (casus yazılım gibi) kaldırılması zor olacak şekilde tasarlanır. Bu yazılımı diğer programlar gibi kaldırmaya çalışırsanız, bilgisayarı yeniden başlattığınızda program yeniden görünebilir. İstenmeyen yazılımı kaldırma konusunda sorununuz varsa, bu işlemi sizin için yapacak bir araç yüklemeniz gerekebilir. Çeşitli şirketler tarafından bilgisayarınızda casus yazılım ve diğer istenmeyen yazılımları arayan ve bunları kaldırmanıza yardımcı olan ücretsiz veya ucuz yazılımlar sağlanmaktadır. Bazı Internet Servis Sağlayıcıları'nın (ISS) hizmet paketlerinde casus yazılıma karşı olan yazılımlar vardır. ISS'nize danışarak, önerebilecekleri veya sağlayabilecekleri bir araç olup olmadığını öğrenin. ISS'niz casus yazılımları ve diğer istenmeyen yazılımları kaldırmak için bir araç sunmuyorsa, güvendiğiniz kişilerin önerilerini sorun veya iyi olduğu bilinen birkaç aracı bulabileceğiniz aşağıdaki listeye bakın. Bu araçları kullanarak istenmeyen yazılımı kaldırdığınızda, bununla birlikte gelen ücretsiz programı artık kullanamayacağınızı aklınızda bulundurun.

Casus yazılımı kaldırmak için:

1. Aşağıda listelenen kaldırma araçlarından birini karşıdan yükleyin ve kurun.

2. Bilgisayarınızdaki casus yazılımları ve diğer istenmeyen yazılımları taraması için aracı çalıştırın.

3. Aracın casus yazılımlar ve diğer istenmeyen yazılımlarla ilgili olarak bulduğu dosyaları gözden geçirin.

4. Aracın yönergelerini izleyerek kaldırma işleminin uygulanacağı şüpheli dosyaları seçin.

Bilgisayarınızdaki istenmeyen yazılımları saptamanıza ve kaldırmanıza yardımcı olabilecek iyi olduğu bilinen birkaç araç aşağıda verilmiştir:

Casus Yazılım Temizleme Programları

Spybot -

Adaware -

Cnet Download Online Privacy Kategorisi -

Casus Yazılımları Listeleyen Siteler

SpywareGuide - Spyware Search

Spybot Knowledgebase / Threats List

Please register to see this content.