Kiþilik Geliþimi ve Tarihi Þahsiyetler

[tarihogretmeni]

Kiþilik geliþiminde birçok faktör rol almaktadýr. Bu faktörler karakter özellikleri, anne-babanýn kiþiliði ve tutumu, topluma ve kültüre ait deðerler... olarak sýralanabilir.

Doðru ve zamanýnda sunulan mesajlar, çocuðun kiþiliðinin daha saðlam geliþmesini saðlar.

Anne-babalarýn üzerinde, en fazla durduðu konulardan birisi, çocuklarýnýn saðlam karakterli olmasýdýr. Doðruluk, dürüstlük, cesaret, fedakârlýk, yardýmseverlik, sorumluluk, vefa, sabýr, azim, hak ve hukuka dikkat gibi çeþitli vasýflar ideal karakteri oluþturmaktadýr.

Çocuk bu vasýflarý; anne-babasýndan görerek, anlatýlanlarý dinleyerek ve eðitim sürecinde aktarýlanlarý özümseyerek belli bir ölçüde kazanýr. Bu özellikleri kazandýrmada daha farklý ve yararlý yöntemler de kullanýlabilir.

Bu yöntemlerden biri de, tarihimizdeki mümtaz þahsiyetlerin örnek alýnmasýdýr. Baþka yöntemlerle kazandýrýlamayan bir karakter özelliði, örnek bir þahsiyetin hayatýnýn anlatýlmasýyla kolayca kazandýrýlabilir. Ýyiyi nazara verme, iyi olma sürecinde önemli bir yoldur.

Ýnsan, bebeklik döneminde sevdiði kiþileri ve çevresindeki aile üyelerini taklit eder. Çocuðun þuuraltýna önemli mesajlar veren ailesi onun kiþiliðinin geliþmesine tesir eder. Bundan dolayý anne-babanýn çocuklarýna davranýþlarýyla örnek olmasý çok önemlidir. Çocuklara hikâyelerle, yaþanmýþ hadiselerle ve mümtaz þahsiyetlerin örnek davranýþlarýyla güzel mesajlar verilebilir. Okul çaðýnda ise çocuklar; yakýn çevre dýþýndaki kiþileri de örnek almaya baþlar. Bu dönemdeki çocuklar; okuduðu, dinlediði ve gördüðü kiþilerin karakterlerinden de etkilenir. Ergenlik döneminde ise, gençlerin kendilerine takdim edilen kiþilerin özelliklerini mantýk süzgecinden geçirdikleri, yakýn hissettikleri kiþileri ve popüler modelleri örnek aldýklarý bilinmektedir. Bu açýdan bebeklik dönemi, okul öncesi, okul çaðý ve ergenlik dönemlerinde çocuklarýmýza takdim edeceðimiz örnek kiþiler çok iyi seçilmelidir.

Bazý hâdiseler vardýr ki, onlarýn tekrar yaþanmasý neredeyse imkânsýzdýr. Söz konusu hadiselerde rol almýþ þahsiyetlerin karakter özelliklerinden, bizlerin ve yeni yetiþen neslin haberdar olmasý gerekmektedir. Bu hadiselerin bilinmesi durumu, çocuklarýmýzla geçmiþ zaman arasýnda bir köprü kurar ve onlarýn geliþimlerine olumlu yansýr. Tarihimiz bu açýdan son derece zengindir; kimi cesareti, kimi fedakârlýðý, kimi sadakati ile þöhret bulmuþ büyüklerimiz vardýr.

Öyleleri vardýr ki, isimleri anýldýðýnda karakteri akla gelir: Hz. Ebu Bekir’in (ra) sadakati, Hz. Ömer’in (ra) adaleti, Hz. Osman’ýn (ra) edep ve hayâsý, Hz. Ali’nin (ra) cesareti, Hz. Halid bin Velid’in (ra) komutanlýðý, Alparslan’ýn kahramanlýðý, Ulubatlý Hasan'ýn ataklýðý... Bu þahsiyetlerin tanýtýlmasý çocuklarýmýzýn onlarý örnek almasýný saðlayacaktýr. Bu durum onlarýn karakterlerini güzelleþtirecektir.

Ne yazýk ki, tarihimizdeki bu mümtaz þahsiyetleri tam anlamýyla bugüne taþýyamýyor ve onlarý çocuklarýmýza tanýtamýyoruz. Deðiþim, globalleþme ve kapitalizm üçgenine sýkýþan nesillerimiz, göz göre göre, sýradan beðenilerin peþinden sürüklenen hedefsiz kitleler haline gelmektedir.

"Aðaç yaþ iken eðilir." deyip durmaktayýz; ama çocuklarýmýzýn geliþimi açýsýndan çoðu kez geç kalabilmekteyiz. Meþguliyetlerimizin arkasýna sýðýnarak, çocuklarýmýzý televizyona ve ne idüðü belirsiz programlarýna teslim etmekteyiz.

Âdeta "gizli bir eðitici" hâline gelen televizyon, çocuklarýn bugününü heder ederken, yarýnýný da karartmaktadýr. Þöhret olma, çabuk para kazanma, kendinden baþkasýný düþünmeme, yükselmek için baþkalarýný kullanma, emek vermeden kazanma, zevk ve eðlence merkezli yaþama gibi, garip bir hayat felsefesine maruz kalan çocuklarýmýzýn karakter geliþiminde de problemler oluþmaktadýr.

Çocuklarýmýzýn hýzla büyüdüðü ve zamanýnda verilemeyen deðerlerin, gelecekte verilmeye çalýþýlmasýnýn oldukça zor olduðu unutulmamalýdýr.

Deðerlerimizi tanýyan yabancý birçok kiþi büyük bir hazine keþfettiðini söylerken, kendi nesillerimize bu deðerleri aktaramamamýz düþündürücüdür. Ve bu durumun hissettirdiði vebal duygusu, bize aðýr mesuliyetler yüklemektedir. Evet, biz yeniden ‘ev’imize dönmeliyiz; yani tarihimize, deðerlerimize ve kahramanlarýmýza...

Karakteri saðlam þahsiyetlerin çocuklarýmýza tanýtýlmasý, gelecek adýna onlara güç verecek, ufuklarýný açacak, dahasý o þahsiyetler gibi olmaya gayret edeceklerdir. Tarihimize baktýðýmýzda; doðruluk, çalýþkanlýk, fedakârlýk, cesaret, yardýmlaþma, sadakat, adaletli olma, edepli olma, sorumluluk sahibi olma, güvenilir olma gibi medeniyetimize ait deðerlerin yaþandýðý bir mazi görmüþ olacaðýz. Bu çiçekleri teker teker çocuklarýmýza tanýtmayý ve onlarýn da bu renklerden bir renk almasýný saðlamayý kendimize vazife bilmeliyiz. Bu konuda yapýlabilecekleri þu þekilde sýralayabiliriz:

- Çocuklarýmýza örnek ve baþarýlý kiþilerin isimlerini koymalýyýz.

- Bu þahýslarýn hayatýný birlikte okumalýyýz.

- Çocuðumuzun olumlu karakter özelliklerini takdir etmeliyiz.

- Tarihî þahsiyetlerin çocukluk hayatýndan örnekler aktarmalýyýz.

- Her ay bir þahsiyeti ön plâna çýkararak onu iyice tanýtmalýyýz.

- Ýlgili þahsiyetler hakkýnda kompozisyon ve þiir yazdýrmalýyýz.

- O kiþiler hakkýnda sorular sorup merak uyandýrmalýyýz.

- Tarihî þahsiyetlerin öncesinde yaþadýklarý yerlere veya türbelerine ziyaretler düzenlemeliyiz.

- Onlarý tanýtan kitap, CD gibi eserleri alýp çocuklarýmýza hediye etmeliyiz.

- Tarihî þahsiyetlerin doðum veya ölüm günlerini hatýrlayarak, bu günlere özel anlatýmlara ayrýca önem vermeliyiz.

- O insanlarýn güzel sözlerini ezberletmeye çalýþmalýyýz...

alýntýdýr