24 yýl önce planladýðý gibi Prof. oldu

[tarihogretmeni]

Osman Özsoy artýk bir Profesör. Özsoy, profesör olmayý tam 24 yýl önce planladý ve öngördüðü süreden tam bir gün önce hedefine eriþti. Peki bunu nasýl baþardý?

Prof. Dr. Osman Özsoy, 17 Þubat 1965 tarihinde Bartýn’da dünyaya geldi. Akademisyen ve gazeteci olan Osman Özsoy, pek çok projede danýþman olarak görev aldý. Renkli bir hayat hikayesi olan yazarýmýz 16 Þubat tarihinde Profesör olarak atandý.

Prof. Özsoy'un ilginç bir özelliði de hayatýný gün be gün programlý olarak yaþamasý ve hatta profesörlük ünvaný almayý bile tam 24 yýl önce tasarlamýþ olmasýydý. Yazarýmýza, hayatý planlama mantýðýnýn nasýl oluþtuðunu ve hedeflerini nasýl bir bir tutturduðunu sorduk. Ýþte verdiði yanýtlar:

> Hayatýnýzý planlama fikri nerden doðdu?

Bir kitap hayatýma büyük ölçüde yön verdi diyebilirim. Liseli yýllarýn baþýydý. Yani 1970’li yýllarýn sonu. “20. Yüzyýl Dünya Raporu” baþlýðýný taþýyan bir kitap okudum. Kitabý okuyunca bir Türk evladý olarak hem üzüldüm, hem utandým. Kitapta, ABD’nin kalkýnma hýzý sýfýr olarak sabitlense ve diðer ülkeler de mevcut kaynaklarýnýn tamamýný kalkýnmaya ayýrsalar, kaç yýl sonra ABD’yi yakalayabilirler konusu bir tablo halinde veriliyordu. Listeyi görünce utandým. Hatýrýmda kaldýðý kadarýyla Pakistan için 400, Türkiye için 120 yýldan fazla süre gerektiði anlatýlýyordu. Diðer ülkeleri söylemeye gerek bile yok.

Kitabý okuyunca caným sýkýldý. “Elin adamý dedim, bunlar bizi en kötü ihtimalle ne zaman geçerler diye hesap yapýyor da, biz neden bunlarý ne zaman yakalayabiliriz gibi bir çaba içinde olmuyoruz ki” dedim. O günden sonra istatistiðe de merakým arttý, stratejiye de...

Eðer gerçek kitapta yazýldýðý gibiyse, fert olarak bizlere, devlet olarak yöneticilere düþen nedir sorusunu çok fazla sordum kendime. Zamaný kýsaltmak, daha çok çalýþmak. Hayatýmýn belli döneminde öðretmenlik, ardýndan akademisyenliðe geçip üniversitede gençlerle beraber olma düþüncesi bu anlayýþtan doðdu.

Daha o günlerde karar verdim. Kendi yol haritasý olmayanlar baþkalarýna yol göstermezler diye. Ýnandýrýcý olmaz diye düþündüm. 1983 yýlýnda ÖSS sýnavýna girmeden önce oturdum, önümdeki 25 yýl içinde ana hatlarýyla ne yapmam gerektiðini yýl yýl yazdým. 1983’te üniversiteye gireceðimden dolayý 1987 de bitireceðim zaten aþikardý. 1987 de mezun olduktan sonra hangi yýlda masterý, hangi yýl doktýora ve doçentliði vereceðimi ana hatlarýyla opsiyonlu olarak yazdým ve mezuniyeti takip eden 20 yýl içinde profesör olacaðýmý kayda geçirdim.

Yaþ günüm 17 þubat. Yaþgünümün yeni yýlýn hemen baþýnda olmasý nedeniyle, yeni yýla ait iþlerimi mümkünse o tarihe kadar bitirmek öncelikli hedefim oldu. Düðün tarihim ay ve gün olarak 5 yýl öncesinden belliydi. Tabi ki ne evlendiðim eþimin, ne de akademik kariyer yaparken danýþman hocalarýmýn bu ayrýntýdan haberleri yoktu. Ama benim yol haritam belliydi. Kaderin cilvesi, 24 yýl önce ana çerçevesini çizdiðim sürenin bitmesine 1 gün kala, 16 Þubat’ta profesör olarak atandým.

O tarihten sonraki bir dönemde bu iþ gerçekleþseydi, mesela 1 hafta gecikseydi 1 hafta, 1 ay gecikseydi 1 ay, 1 yýl gecikseydi bir yýl, yani kýsaca ne kadar gecikseydi o kadarlýk gecikme için kendilerinden özür dilemem gereken, “pardon geciktim” diyeceðim insanlar vardý. Çünkü 1987 ve 1989 yýlýnda iki ayrý eðitim kurumunda derste öðrencilere bunlarý yazdýrmýþtým. Hatta geçen hafta, “prof oldun mu hocam, olmadýn mý” diye sormadan, kesin olmuþtur diye ziyatime gelen arkadaþlar oldu.

Baþbakan Erdoðan ne diyor. “Düþün, planla, çalýþ, neticelendir.” Bu da öyle bir þey kýsacasý. Sonunu getirmedikten sonra ara etaplarý geçmenin bir anlamý olmuyor.

En önemli þansým, çevrem, okuduðum lise ve üniversite itibariyle ülkenin tanýnmýþ ve seçkin isimleriyle bir arada olmak oldu. Çevrenizde rol model olacak baþarýlý örnekler varsa, motivasyon da ona göre oluyor.

Profesörlük sabýr isteyen, uzun ve meþakkatli bir süreç. Profesör olarak atandýðýnýzda ilk yaptýðýnýz iþ ne oldu?

Orta halli, kalabalýk bir ailenin mensubuyum. Eðitim hayatýmýzý sürdürebilmemizde liseli yýllarýn baþýndan doktorayý bitirinceye kadar aldýðýmýz burslarýn büyük katkýsý oldu. Þu an iktisat profesörü olan ve 3 üniversiteyi de birincilikle bitiren aðabeyim çok baþarýlýydý. Aldýðý burslarla bana da büyük destek çýktý.

Sadece üniversite öðrencilerine burs verilmesi deðil, mezuniyet sonrasý akademik çalýþma yürüten gençlerin desteklenmesi de çok önemli. Yaptýðýnýz çalýþmalarýn akademik kalitesi bir yerde, ona ayýrdýðýnýz kaynakla doðru orantýlý oluyor. Ben akademik çalýþma sürecimi yoðun olarak arþivlerde geçirdiðim için bir bakýma kaynaklarý karþýmda buldum. Ama özellikle diðer sosyal ve teknik konularda geliþmiþ ülkelerin üniversitelerinde olduðu gibi bizde de çalýþmalarýn desteklenmesi çok önemli. 1996 yýlý Nisan ayýnda dönemin YÖK Baþkaný Prof. Dr. Kemal Gürüz’ü yayýna konuk ettiðimde, bir defaya mahsus da olsa doktora ve doçentliði bitirme sýnavlarýna hazýrlananlarýn desteklenmesini önermiþtim. O konuda ne yapýldý bilmiyorum.

Sorunuza gelince... Profesör atanma iþlemim sonuçlandýðýnda ilk iþim, eðitim hayatým boyunca beni burslarýyla destekleyen kiþi ve kuruluþlarý bir demet çiçekle ziyaret edip, yazdýðým kitaplardan hatýra olarak imzalamak oldu. Niyetim, verilen burslarýn ziyan olmadýðýný görmeleri ve desteðe ihtiyaç duyan diðer insanlara da kol kanat germeleri için içlerindeki heyecanýn eksilmemesini saðlamaktý.

Size belki tuhaf gelecek ama, araç kullanýrken bile, ola ki benden kaynaklanan bir ihmal neticesinde baþýmýza birþey gelir de, bir ölü yatýrým haline dönüþürüz diye o konuda bile dikkat ettim. Herþey elbette Allah’ýn takdiri. Ama aldýðý burslarla okuyanlarýn bu tür ekstra sorumluluklarý olduðunu düþünmüþümdür. Baþladýðýnýz iþi yarým býrakamazsýnýz.

Hayatý planlama iþinde konunun yanlýþ anlaþýlmamasý için bir noktanýn da altýný çizmek lazým. Ýnsanýn gelecek yýllarýný planlamasý o kadar yaþama garantisi olduðu anlamýna gelmez elbette. Öldüðünüzde kaç yaþýndaysanýz, o yaþa gelen insanýn hayatta neleri baþarmýþ olmasý gerekiyorsa onlarý büyük ölçüde yapmýþ olmalarýdýr önemli olan. Devlet Planlama Teþkilatý olur, devletin geleceðini planlar da, mesleði ne olursa olsun bir insanýn kendi hayatýný ve yapmayý düþündüðü iþteki kariyerini planlamamasý saðlýklý olur mu? Önemli olan ne iþ yapýyor olursa olsun o konuda baþarýlý olmak. Bakýn son yýllarda ülkemiz, cumhuriyetin 100. kuruluþ yýlý olan 2023 yýlýna çok güzel iþleri baþarmýþ olarak girmek için büyük çaba içinde. Ýnsan da öyle. Planlarsanýz ve ona uygun da çaba gösterirseniz neden baþarýlý olmayasýnýz.

> Bir zamanlar izlenen programlara imza atýyordunuz, neden býraktýnýz?

> Ýnsanlara söylecek bir sözünüz varsa ve mesajýnýzý geniþ kitlelere ulaþtýrmak istiyorsanýz, bunun bir yolu da yüksek bir yere çýkarak seslenmektir. Akademik kariyerdeki her bir merhaleyi minarelerdeki þerefeler gibi düþünebilirsiniz. Ne kadar yukarýya çýkarsanýz o kadar o kadar geniþ çevreden duyulabilirsiniz.

Bu düþünceden hareketle, kitle iletiþim araçlarýnýn gücü ve etkisi de çocukluðumdan itibaren ilgimi çekti. Akademik yayýnlarýmýn çoðunu da bu alanda yaptým. Medyada olmak ve bu yolla daha geniþ kitlelere ulaþmak da hayat planým içinde vardý. Gazetede ilk yazým 18 yaþýnda iken yayýnlandý. Özel televizyonlar henüz hayat geçmeden, iletiþim alanýnda doktoraya baþladým. Fakat hayatýmý planlarken bir amacým da hayatla dalga geçmek ve kontrol edebilebileceðini göstermekti.

Dediðiniz doðrudur. Bir zamanlar çok ses getiren ve gündem oluþturan programlara imza attýk. Ekran önünde olunca günlük hayatta göz önünde de oluyorsunuz. Baktým ki çok tanýnýr olmanýn getirdiði riskler giderek artýyor. Siz siz olmaktan çýkýyorsunuz. Olay kontrolden çýkmadan kendimi geri çektim.

Bir iki hatýramý nakledeyim. Her gün televizyon programý yaptýðýmýz günlerde, öðlene kadar Osmanlý Arþivleri’ne bilimsel araþtýrmalarým için çalýþmaya gidiyor, öðleden sonra da Ýstanbul Ýletiþim’de lisans üstü dersler veriyordum. Birgün baktým ki vakit erken, ders saatine biraz var, Ýstanbul Üniversitesinin ana giriþ kapýsýnýn Vezneciler tarafýnda, yani Eczacýlýk Fakültesi’nin önüne denk gelen park alanýndaki banklardan birine bir simit ve meyve suyu alarak oturdum ve kitap okumaya baþladým. Tabi ben kendi iþimle uðraþýrken etrafla ilgilenmiyordum. Bir ara kafamý kaldýrdým baktým ki, 8-10 kiþi toplanmýþ beni seyrediyor. Yani onlara göre bu kadar tanýnmýþ, hergün ekrana çýkan birinin bir parkta oturup simit yiyor olmasý ilgilerini çekmiþ.

Birgün ÝETT otobüsüne bindim. Þoför arkamdan seslendi. “Beyefendi, sizi otobüste görmemiþ olsam Osman Özsoy’sunuz derdim ama, kendisi ile bir otobüste karþýlaþma imkanýmýz olmayacaðý için sadece sizi çok ona benzettiðimi ifade edeyim” dedi. Üst üste yaþanan örneklerden sonra, “Ne oluyoruz” dedim kendi kendime. Bu iþte bir yanlýþlýk var diye düþündüm. Baktým ki vatandaþ giderek makasýn açýldýðýný düþünüyor, yaptýðýnýz iþ sizi kontrol etmeye baþlýyor, derhal ara verdim.

> Programlara tekrar baþlama niyetiniz var mý?

> Ülkeyi kýsa vadede zor, uzun vadede çok parlak günlerin beklediðini düþünüyorum. Zor günleri kolay atlatmasýna katkýda bulunma adýna saðduyu sahibi seslere ekranlarda ihtiyaç olabilir. Bu konuyu son günlerde yeniden düþünmeye baþladým. Görüþmelerimiz var. Kýsmet diyorum.

> Bildiðimiz kadarýyla 20 den fazla kitabýnýz, ödülleriniz var. Bugünlerde üzerinde çalýþtýðýnýz kitap var mý?

> Profesör olmak için gerekli yayýn sayýsýnýn 3-4 katý akademik yayýnýmýz oldu. Alanýnda saygýn birçok yarýþmada yayýnlarýmýzla ödüller aldýk. Son günlerde yoðun olarak, “Kiralýk gazeteciler” baþlýklý bir kitap üzerinde çalýþýyorum. Tarihten bugüne kalemini menfaat karþýlýðýnda kiraya verenlerle ilgili bir makalem gazetede yayýnlandýðýnda ilgi görmüþtü. Konuyu derinleþtirdim ve bir kitap haline getirme konusunda son aþamaya geldim. Onu baskýya hazýrlýyorum.

Bu vesile ile herkese planlý, hedefi belli olan, ona göre çaba gösteren saðlýklýklý ve mutlu bir yaþam diliyor, teþekkür ediyorum.

(Haber7.com)