Jump to content

Windows Bileşenleri Hakkında...


deli_petro06
 Share

Recommended Posts

Cümleten Selamun Aleyküm arkadaşlar...

Konunun başında belirteyim konu içeriğindeki tüm içerik genel olarak kendi deneyimlerim, kafamda oluşturduğum şablon ve bir sistem oluştururken kafamda dönüp duran şeylerdir. Görece yanlış veya tam açıklama olmayabilir.

Konuyu Neden Açtım?

Sürekli iso hazırlarken Ntlite' de neleri sileceğiz. Winreducer' de neleri sileceğiz. Şeklinde gelen mesajlara bir nebze de olsa cevap olması açısından konuyu açıyorum. Konunun özeti genel olarak Ntlite veya Winreducer yada benzeri uygulamalar da neleri silebilirsiniz, sildiğiniz bileşenler neleri etkileyebilir, deneyimlerimden kafam da şablon oluşturduğum şeyler diyebiliriz.

Öncelikle bir Windows iso içeriğini Windows Güncelleme, Windows Özellikleri ve Netframework gibi bileşenlerin %70-80 arası yer kapladığını belirteyim...

Şimdi Gelelim Bileşenlere;

-Netframework 3,5 - 4,8

Arkadaşlar bu bileşen genel olarak Windows uygulamalarının çalışabilmesi için önemlidir. Ancak yine de silerek iso içeriğinde yer açabileceğiniz kısımları vardır. Ntlite uygulamasında Bileşenler kısmında Netframework 3,5 bölümünde Netframework geçici önbellek dosyaları şeklinde bir seçenek vardır. Yanlış hatırlamıyorsam 348 MB bir alan kapsıyor. Bunu silebilirsiniz. Windows kurulumundan sonra Windows Güncelleme veya Windows Özellikleri kısmına zarar vermediyseniz otomatik olarak oluşur. Winreducer' de Finished kısmında seçenekler içerisinde "Netframework Düşük Temizlik" seçeneği genel olarak bu önbellek dosyalarını siler. Ancak aynı ayar kısmında "Netframework Derin Temizlik" vardır. Bu seçeneği kullandığınız da genel olarak Netframework, Uygulamalar, muhtemelen Windows Özellikleri ve Güncelleştirme kısımları da zarar görebilir. Winreducer' de temizlik yapacaksanız "Netframework Düşük Temizlik" en iyi seçenektir...

-SysMain ( Hazırda Beklet )

Genel olarak bu bileşeni silmek size çok fazla yer kazandırmaz. Aktif olması tüm disklerin kullanılmasa bile sürekli hazırda beklemesi ve kullanıldığında hızlı tepki verebilmesi için var. Ancak düşük pc' ler de çalışıp çalışmamasının çok önem arzettiğini düşünmüyorum. Devre dışı bırakılabilir ancak silinmesini tavsiye etmiyorum...

-WinSxs ve Geçici Önbellek Dosyaları

Temizlik yaptığınız da ciddi alan boşaltabilirsiniz. Ntlite uygulamasında işlerliği bozmayacak şekilde  yüzeysel bir temizlik yapar. Genel olarak WinSxs kaynaklı bir sorun oluşturmaz. Ancak Winreducer' de yine yüzeysel ve derin temizlik şeklinde seçenekler vardır. WinSxs için derin temizlik yapmak genel olarak Windows Uygulamaları, Güncelleme ve Windows Özellikleri ve bağımlı olduğu bileşen + Uygulamalara zarar verebilir... 

Geçici önbellek dosyalarını ben genel olarak temizliyorum. Ciddi bir boş alan kazanabilirsiniz. Birçok bileşene ait geçici önbellek dosyaları vardır. Bugüne kadar sildiğim geçici ve önbellek dosyalarından hiç hata almadım. Muhtemelen tüm geçici önbelellek dosyalarını silmek size 500 MB civarı bir alan açıyor. Tek başına Netframewok 3,5 Geçici Önbellek dosyası 248 MB ila 348 MB alan açıyor. Genel olarak geçici önbellek dosyaları Windows kurulumundan sonra otomatik olarak oluşuyor...

-TPM ve Bitlocker

Her iki bileşeni de silmenizi tavsiye etmem. TPM güvenlik yazılımları için gereklidir. Win11' de kesinlikle olması gerekiyor gibi dursa da Win10' da da silinmesi sıkıntı çıkarıyor. Örnek; TPM' i sildiğim de Bitlocker' la şifrelediğim disklere erişim hatası verdi. TPM ve Bitlocker birbirleriyle doğrudan bağlantılıdır. TPM' i silmek Karspersky v.b güvenlik yazılımlarının kurulumunda sıkıntı çıkarabilir. Bitlocker' la şifrelenmiş disklerinize erişim konusunda sıkıntı yaşayabilirsiniz...

-Winre.Wim (WinRecovery - Windows Kurtarma)

WinRe yada Winrecovery iso içeriğinden silinebilir. Silinmesi genel olarak herhangi bir soruna neden olmaz. Tek sorun çıkaracağı alan Windowsunuz çöktüğünde Windows Kurtarma bileşeni silinmiş bir iso' yu yazdırarak kurtarma işlemi yapamazsınız...

-Modern UI

UI kısmını arayüz olarak düşünebilirsiniz. Ntlite ve Winreducer' de bu Modern UI olarak geçen birçok seçenek görebilirsiniz. Modern UI olarak tümünü silmenizi tavsiye etmem. Silinecekse bileşen olarak silinmesi faydalıdır. Direkt Modern UI olarak silindiğinde bağımlı olduğu birçok bileşen zarar görebilir. Bunlar; Webcam Experience (Webcam Deneyimi), HD Audio Desteği, Usb Audio - Video, Çalışan Klasörler, Windows Store, Sürükle Bırak Özelliği, OneDrive (Bulut Yedekleme), Proximity (Yakınlık sensörü olarak geçiyor. Örnek; Bluetooth üzerinden bilgisayar ekranınızın görüntüsünü bağlantı kurulmuş ekranlara aktarmaya yarıyor. Kısaca arada kablo olmadan cihazlarla bağlantı kurmaya yarıyor.) Direkt Modern UI olarak silmek yerine bileşen olarak silmek faydalıdır. Örnek; OneDrive, Store olarak silmek. ModernUI ile entegre olan Windows Hizmetler kısmındaki Servisler şu şekildedir. (Benim tespitlerim) Uygulama Hazır Olma Durumu, Internet Connection Sharing Service (ICS), Windows Güvenlik Duvarı, Windows Güncelleme Hizmeti, Windows Store ve Çalışan Klasörler gibi hizmetler Modern UI ile bağlantılıdır. Modern UI için bunların toplandığı bir kutu diyebiliriz. Direkt Modern UI olarak silmek yerine bileşen bileşen silmeniz sorun çıkmaması için önemlidir. Winreducer' le sildiğiniz bileşenleri Remove - Services kısmından Windows Hizmetler de görünmeyecek şekilde kaldırabilirsiniz. Genel olarak yanlış hatırlamıyorsam Winreducer' de bu uygulamalar "Accessories" sekmesinde bulunuyor. Son kısmı Modern UI' nin genel olarak etkilebileceği kısımları önceden kestirebilmek açısından ekliyorum...

-Microsoft Çevrimiçi Hesap

Bu bileşeni tamamen etkilenebilecek bileşenlerle alakalı ekliyorum. Genel olarak Microsoft Hesabını silmek microsoft hesabı oluşturamamak dışında pek bir etki etmiyor. Silmek çok fazla alan kazandırmaz. Kabataslak 10-15 Mb alan elde edersiniz. Hiçbir şekilde kullanmayacaksanız silerek kurulum aşamasında Çevrimiçi yani Microsoft Mail ile oluşturulan kullanıcı hesabı karşınıza gelmemesi için kullanabilirsiniz. Ntlite' de bu menü mevcuttur. Genel olarak bağlı olarak çalışan bileşen Windows Özellikleri kısmındaki Work Folders (Çalışan Klasörler), Ağ - OneDrive, Hizmetler de Work Folders Service' dir. Bu tür bağımlılıkları olsa da silmek genel olarak diğer bağımlılıklarında sorun oluşturmaz...

-MS Office Dosyaları

Daha çok bu kısmı kullandığı bileşen ve fontlar açısından ekliyorum. Ekleyeceğim kısımları silmek genel olarak sorun çıkarmıyor. Ancak bir şekilde ekleyeceğim kısımları ya kullanır ya da kısmen entegredir. UIRibbon Software Compatibility, Fontlardan Gadugi, Meiryo, Microsoft JhengHei, Microsoft YaHei, Nirmala UI ve Internet Explorer, Edge için Office Desteği dolaylı yoldan da olsa birbirini tetikler. Ancak yazdığım fontlar yada Office desteklerini silmek genel olarak soruna neden olmaz...

-SegoeUI Fontu

SegoeUI fontunu şu yüzden ekliyorum. Windowsun kullandığı fonttur. Windows 10 manager veya Winaero Tweaker v.s gibi uygulamalarla Windowsun varsayılan yazı fontunu yada boyutunu değiştirebilirsiniz. Ben genel olarak Windows varsayılan yazı fontunu Inter font olarak değiştiriyorum. Yazdığım uygulamalarla değiştirildiğinde kısmen de olsa bazı İnternet tarayıcılarının da fontlarında değişikliğe neden olabiliyor...

-Windows Store

Burada yazacağım bileşenler genel olarak Windows Store' nin tüm kullanım alanlarında sorun çıkarmaması açısından gerekli olanlardır. Yani satın alma işlemi yapmayacaksanız Windows Store ile bağımlı olsa da satın alma işlemi için kullanılan bileşeni silmek sadece satın almalar da sıkıntı çıkarabilir ya da çok düşük ihtimalle Store' nin çalışmasına sorun çıkarabilir. Bağımlı olduğu bileşenler genel olarak; AAD.Broker Plugin, Accounts Control, App Resolver UX, Assigned Access Lock App, Async Text Service, CBD Preview, Content Delivery Manager, Cred Dialog Host, Ncsi Uwp App, OOBE Network Captive Portal, OOBE Network Connection Flow, Pinning Confirmation Dialog vs. Ben genel olarak Store uygulamasını kullanmadığım için bu kısmı farklı platformdaki "OGNITORENKS" kullanıcı adını kullanan arkadaştan alıntıdır...

-SYSPREP

Bu bileşenle alakalı çok detaya girmeyeceğim. Genel olarak Windows Düzenleme yazılımlarında OOBE ile başlayan ve Kullanıcı Deneyim ibaresinin geçtiği bileşenler sysprep' le bağlantılıdır. Bugüne kadar silip sonucunu görmek için bir işlem yapmadığım için sistemden SYSPREP' i tamamen silmek ne gibi sonuçlara neden olur bilmiyorum. Ve Sysprep kullanacağım bir sistem için Ntlite ve Winreducer gibi uygulamalar da OOBE içeren bileşenleri silmediğim sürece pek sorun yaşamadım...

-VirtualBox 

Sanal Bilgisayar uygulaması olan Virtualbox, Windowsta Ethernet sürücüleri ve HD Audio Desteğini kullanır. 

-Vmware 

Ethernet sürücüsü, Storage - LSI SAS Controller sürücüsü, HD Audio Desteği, Windows Hata Raporlama Hizmeti, Web Client ve kurulduğunda Windows Hizmetlerinde Vmware Authorization Service, Vmware DHCP Service, Vmware NAT Service ve Vmware USB Arbitration Service isimli 4 hizmet ekler. Ben genel olarak eklediği tüm hizmetleri devre dışı bırakıyorum. Bu yüzden otomatik olarak kullandığı bazı ayarları elle yapıyorum. Örnek; Windows Nat Service devre dışı bıraktığım için İnternet bağlantısını elle seçiyorum...

-Windows Arama

Windows Arama Windows Özellikleri kısmında Windows Search, Denetim Masasında Indexing Options, Ayarlar + Arama kısmında Geçmiş ve İzinler, Windows' ta Arama, yine aynı ayar kısmında Diğer Detaylar kısımları bağımlıdır. Windows Hizmetler de de Windows İndexing Hizmeti bağımlıdır. Windows Arama için farklı uygulamalar kullanmayı planlıyorsanız silebilir yada devre dışı bırakabilirsiniz. Ben Görev Çubuğundaki Arama butonunu kullanmıyorum. Yerine Windows Aramayı kapatıp StartIsBack üzerinden kullanıyorum. Windows arama için Ntlite' de Windows Search - eposta, bulut, kişiler de de arama yapmak için Gelişmiş arama v.s gibi seçenekler var. Kullanmıyorsanız hem performans açısından hem de gereksiz çöp dosya oluşturmaması açısından Windows Aramayı silmeseniz de Gelişmiş Aramayı silerek yada devre dışı bırakarak performansa katkı yapabilirsiniz. Windows Arama son kullanılan uygulamalar, son aramalar v.s gibi verileri depoladığı için hem fazlaca çöp dosyaya neden oluyor hem de performans belli oranlar da düşebiliyor. Son olarak yine ekleyeyim. Normal bir kullanıcıysanız ve Windows Arama özelliğini sıkça kullanıyorsanız sadece Gelişmiş Aram seçeneğini silmenizi ya da devre dışı bırakmanızı tavsiye ederim...

-Windows Etkinleştirme

Windowsu etkinleştirmek için kesinlikle olması gerekiyor. Ntlite ve Winreducer gibi uygulamalar da Windows Etkinleştirme için koruma özellikleri mevcuttur. Bir iso hazırladınız ve etkinleştirme sorun çıkarıyorsa ve Ntlite yada Winreducer kullanmışsanız aktif ederek sorunu aşabilirsiniz. Ntlite' de Bileşenler sekmesini açtığınız da sol üstte Uyumluluk yazan bir buton görürsünüz. Uyumluluk butonuna tıklayarak "Windows Etkinleştirme" yazan seçeneğe tik atarsanız Windows Etkinleştirme yada bağımlı olan bileşenlerin silinmesini engelleyebilirsiniz...

-Windows Güncelleme

Windows'ta en fazla yer kaplayan özelliklerdendir. Windows Sürücü İndirme Desteği, Modern UI Uygulamaları için Sürükle Bırak Özelliği bağımlılıkları vardır. Hizmetler de Arkaplan Akıllı Aktarım Hizmeti (BITS) - (Bu hizmet uuprg-adguard sitesinden güncel iso indirmek istediğiniz de çalışır olması gerekiyor. Kapalı olduğunda bu siteden indirilen script masaüstü dosyalarınızı silebiliyor. Kendi deneyimim.), COM+ Event System, COM+ System Application, Teslimat Optimizasyonu, Teslim En İyileştirme, System Event Notification, Orchestrator, Windows Update ve Windows Update' nin altında Windows Update Health veya benzeri bir isimle Windows Update' nin bir altında olan hizmetlerle bağımlıdır. Yani güncelleme sorununuz olduğunda Hizmetlerden bakabileceğiniz şeylerdir. Ntlite' de genel olarak Windows Güncellemeyi etkileyecek pek bir silme işlemi olmuyor. Ancak Winreducer' de WinSxs, Netframework, İnstall.wim, boot.wim v.b şeyleri "EXPERT" yani "UZMAN" veya derin temizlik yaptığınız da ilk etkilediği bileşenlerden birisi Windows Güncellemedir. Ardından da Windows Özellikleri, Hata Raporlama, Store v.b. uygulamaları etkiler. Winreducer konusunda çok deneyimli değilseniz Uzman ayarları kullanmamanızı tavsiye ederim...

-Windows Media Center

Bu Özellik DVD-Video Playback, IndeO5, MP3, MP4, WMA,WMV v.b kodekleri içeriyor. İçerdiği bazı bileşenler güvenlik açıkları içeriyor. Bu nedenle Ntlite ve Winreducer' de açıklama kısımlarına bakarak silinebilir. Bu bileşenlere Windows Media Player' da eklenebilir...

-Windows Özellikleri

Programlar ve Özellikler kısmındaki Windows Özellikleri kısmıdır. Netframewor, Çalışan Klasörler, IExplorer, Windows' a Linux altyapı desteği v.s. gibi özelliklerin eklendiği kısımdır. Genel olarak Windows Düzenleme uygulamarında Windows Feature, Windows Features On Demand User Experience (FONDUE) v.s gibi isimlerle gerekli bileşenlerini görebilirsiniz. Windows Güncelleme' de sorun yaşadığınız da genel olarak Windows Özellikleri de etkilenir. Windows Güncelleme gibi çok fazla yer kaplar. Benim kullanmama gerek yok derseniz, Ntlite' de Özellikler Sekmesinde Gereksiz gördüğünüz özelliklerin tikini kaldırarak silebilir yada tik atarak etkinleştirebilirsiniz. Genel olarak Ntlite bu sekme de yüzeysel temizlik yaptığı için sonradan yüklenebilir. Ancak Winreducer kullanıyorsanız son ekrandaki Finished ksmındaki UZMAN modlarından Netframework Derin Temizlik, WinSxs Derin Temizlik, Windows Güncelleme Temizliği veya install.wim Uzman modunda temizlik Windows Özelliklerin çalışmamasına neden olabilir...

NOT: Zamanla aklıma geldikçe ekleme yaparım. Genel olarak sürekli sorulduğu için bu konuyu ekliyorum. Elimde oluşturduğum silinmesi gerekenler v.s bir word dosyası v.s yok. Tamamen kafamda bunları tutuyorum. Burada yazdıklarımdan yola çıkarak bir sorun çıktığında neyden kaynaklandığına dair fikir yürüterek düzeltmeye çalışıyorum. Tavsiyem kendi iso dosyanızı kendiniz hazırlayacaksanız Ntlite' de bileşenlerin sağında Bağımlılık yada açıklama yazan kısımlarını okuyarak fikir edinebilirsiniz. Bağımlılık kısmı kaldırıldığında genel olarak hangi bileşenleri etkileceğini belirtiyor. Kendi kafamdaki şablonu araştırarak oluşturuyorum. Paylaşılan sistemlerdeki açıklamaları okuyarak bir şablona ekleme yapıyorum. Paylaşılan sistemlerdeki açıklamalar konusunda şu şekilde bir tavsiye de bulunabilirim. Kafanızdaki size uyan sistemler paylaşıldığında inceleyin derim. Ben genel olarak kafamdaki şablona uygun olan Teamos' tan ByNicky, TheRain ve bu forumdan AlpElwin daha çok bana hitap ettiği için geçmişte takip ederek birşeyler öğrenmeye çalıştım. İlgimi çekme sebepleri de kafamda oluşturduğum şablona çok uygun olmalarıdır. Genel olarak Windows' un görsel yönünü beğenmem. İlgimi çeken kişiler de genel olarak bu boşluğu bir şekilde kapatan kişiler oldu. Birinci sırada ByNicky' i takip ettim. Çünkü hem paylaşım yaptığı dönem için düşük boyutlu sistem hazırlıyordu. Hem de üzmeyecek derece de görsel özelleştirmeler yapıyordu. Kafanızda kendi windowsunuzu kendiniz yapma fikri varsa rehber olarak doğru kişileri seçin derim...

Sürekli neleri sileceğiz sorusu geldiği için konuyu açma ihtiyacı duydum. Bunları tek tek açıklama şansım maalesef yok. Ayrıca tek tek açıklamaya çalıştığım da da silinebilecek en fazla şeyi anlatıyorum. Bunu da yeni karar vermiş kişiler yanlış anlayıp hepsini silmeye çalışıyorlar. Bu da sorunları yanında getiriyor. Rehber olarak seçtiğiniz kişinin sizin kafanızdakilere uygun olup olmadığı önemlidir. Ben sistem hazırlarken Diskte kapladığı alana, iso boyutuna ve kullanmadığım bileşenlerin olmamasına takıntılıyımdır. Yani Store varmış, Kamera desteği, Wifi Sürücüsü, Linux altyapısı, Wallpaper, Mouse İşaretçileri varmış yokmuş bakmam. İhtiyacım yoksa siliyorum. Buna göre birinden yardım isterken size uyması önemli. Genel olarak bu forumun kafa yapısına uymam. Kafanız da hiçbir sorun çıkmasın varsa soru sorulacak doğru kişi ben değilim. Çünkü; hem iso boyutu 1-1,2 GB olsun hem de windowstaki bütün bileşenler olsun yada sorunsuz çalışsın gibi bir dünya yok. Bir iso içeriğinin % 70-80' ini silip sorun çıkmasın komik olur. Bu son kısmı şunun için yazıyorum. Özelden mesajla sorular soruluyor. Benden bir konu da birşey istiyorsanız bilmeniz gerek şeyler vardır. Popülizm meraklısıysanız doğru kişi ben değilim. Emeksiz yemek olmaz anlayışındayım. Bu yüzden kurulduğunda kendim de birşeyler yapacağım şeyler olan işlerle ilgilenirim. Emek vermeden birşeyler yapmak istiyorsanız doğru kişi ben değilim. Daha önce karşılaştığım için şimdiden yazıyorum. Kendi malını kendi öven ya da çevresine 3-5 yağcı takıp forumda at koşturacaksanız yine aradığınız kişi ben değilim. Forumda bunu uzun süredir yapanlar var. Sizin rehberiniz onlardır. Kısaca emek vermem. Hiçbir şeyi sorgulamam diyorsanız aradığınız kişi ben değilim. Örnek; hemen her konuda sistem uçuyor kaçıyor, şöyle gizli böyle güvenlikli diye forumda milyonlarca yorum var. Sonra bir bakıyorsunuz yorumundan 2-3 saat geçmiş aynı kişinin farklı konusunda yine format atmış :) Kısaca işi gücü 3 öğün format atmak, yağcılık yapmak, birilerini sürekli forumda ön planda tutmak gibi amaçları olanların ben bir işine yaramam :) Özelden yazarken bu kısımları unutmadan yazarsanız sevinirim...

Edited by deli_petro06
  • Like 8
Link to comment
Share on other sites

Join the conversation

You can post now and register later. If you have an account, sign in now to post with your account.
Note: Your post will require moderator approval before it will be visible.

Guest
Reply to this topic...

×   Pasted as rich text.   Paste as plain text instead

  Only 75 emoji are allowed.

×   Your link has been automatically embedded.   Display as a link instead

×   Your previous content has been restored.   Clear editor

×   You cannot paste images directly. Upload or insert images from URL.

 Share

  • Recently Browsing   0 members

    No registered users viewing this page.

×
×
  • Create New...