Directx End-User Runtimes 9.29.1974
-
Similar Content
-
By TeYyArEe
Günümüzde oyun ve grafik amaçlı olarak kullandığımız ekran kartları hakkında forum içerisinde yazılan yorumlardan anlaşıldığı üzere yeterince bilgi sahibi olunmadığı kanısına vararak bu konuyu hazırlamak ihtiyacı hissettim. Bu konuyu biraz derinlemesine ve herkesin anlayacağı şekilde anlatmaya çalışacağım. Gelelim birazda teknik konuşmaya...
Ekran kartı nedir ?
Ekran kartı, bilgisayarımız içerisinde genel grafik işlemlerini yürütmek amacı ile geliştirilmiş, grafik işlemcisi (GPU), gölgelendirici (Shader), fizik motoru (PhysX Motor), Grafik RAM (Graphic Double Data Rate) ve dahili ekran çıkışlarını bir arada barındıran kartlardır. Onboard (Anakart üzerine yerleşik), Dahili ( AGP ve PCI-e yuvalarına bağlanan) ve Harici (PC kasası dışında) olmak üzere 3 çeşidi bulunur. Günümüzde geliştirilen teknoloji ile gelinen nokta ile CPU (Bilgisayar işlemcisi) içerisine de entegre edilen ekran kartları teknoloji siteleri arasında özellikleri itibari ile Giriş seviyesi, Orta seviye, Üst seviye ve Ultimate olarak adlandırılmakta. Herkesin ilk aklına gelen Nvidia ve AMD (ATI) GPU üretici firmaları arasında ilk sıralarda yer almaktadırlar.
[table=GRAFiK KARTLARI TERiMLERi iLE iLGiLi TüM DETAYLAR]
[tr][td]GPU nedir ?[td2]GPU (Graphics Process Unit), ekran kartımız üzerinde bulunan ekran kartı işlemcisine verilen addır. İşlemciden alınan görüntü kodlarını 2D, 3D kodlarını görüntüye çeviren GPU, dahili çıkışları ile görüntüyü monitöre aktarmakla görevlidir. İşlemciden gelen veri kodlarını algoritma ve vektör hesaplamaları ile görüntüye çevirir. Bu yüzden CPU ya göre matematiksel hesaplamalar konusunda çok daha hızlıdır. [/td2][/td][/tr]
[tr][td]Grafik RAM nedir?[td2]Grafik RAM yada diğer adı ile GDDR, GPU üzerinde oluşturulmaya çalışan görüntüler için ekran kartının sistemden bağımsız olarak kullandığı RAM'lere verilen addır. Kısaca ekran kartları için kullanılan RAM'de diyebiliriz. Standart RAM'ler ile aralarında pek bir fark yoktur. Sadece veri aktarım hızları standart RAM'lere kıyasla çok daha hızlıdır ve ekran kartı board'ı üzerine tümleşik olarak yapılandırılmışlardır. Günümüzde GDDR3,GDDR4 ve GDDR5 olarak kullanılmaktadır.[/td2][/td][/tr]
[tr][td]Pixel Shader nedir?[td2]Pixel Shader, kısaca görüntü oluşturulması esnasında ışık kaynağına bağımlı olarak yüzey üzerindeki renk değişimi ve gölgelendirme hesaplarını yapan parçadır. Windows versiyonları ile Pixel Shader arasında bağlantı yoktur.[/td2][/td][/tr]
[tr][td]DirectX nedir?[td2]Microsoft tarafından geliştirilen ve Windows altında Grafik hesaplamaları, senkronizasyon (görüntü ile ses ve donanımlar (klavye,mouse, joystick gibi) arasındaki birleştirme) işlemlerini yönetmek için geliştirilmiş kod kütüphaneleridir.[/td2][/td][/tr]
[tr][td]Windows versiyonları ile DirectX arasında bağlantı var mı?[td2]Evet var, Windows XP DirectX 9, Windows Vista DirectX 10, Windows 7 DirectX 11 ve Windows 8 DirectX 11.1 desteği verirler. Aynı oyun, aynı ekran kartı ve farklı Windows versiyonları altında oynandığı takdirde görüntü kaliteleri, detaylar, ışık ve gölge gösterimleri, derinlik hissi gibi etmenlerde oldukça farklılıklar gösterecektir. Yani DirectX 11 destekli bir ekran kartı ile Call of Duty Modern Warfare 3 oyununu XP altında ve Windows 7 altında oynadığınız takdirde aralarındaki farkı gözleriniz ile görebilirsiniz. Çünkü XP altında görüntüler DirectX 9 standartına göre oluşturulurken, Windows 7 altında DirectX 11 standartlarına göre oluşturulacaktır.[/td2][/td][/tr]
[tr][td]OpenGL nedir?[td2]OpenGL (Open Graphics Library), DirectX gibi 2D ve 3D görüntü oluşturmak için kullanılan ve açık kaynak kodlu grafik kodlama kütüphanesidir. DirectX ile aralarındaki en büyük fark, OpenGL'nin açık kaynak kodlu oluşudur. Ekran kartlarının çoğu OpenGL desteği verirler, nedeni ise pek olmasa bile halen bazı oyun firmaları tarafından kullanılıyor olmasıdır.[/td2][/td][/tr]
[tr][td]Fizik motoru nedir ?[td2]3 boyutlu nesnelerin fiziksel temas ile hareketlerini hesaplayan kod birimidir. En yaygın olarak bilinen Nvidia tarafından desteklenen Ageia PhysX'tir. 2010 yılında Nvidia Ageia PhysX'i satın alarak kendi GPU'ları üzerinde çalışacak şekilde yeniden programladı. Nvidia PhysX'in en büyük rakibi Havok PhysX!. Havok 2007 yılında Intel tarafından satın alındı ve açık kaynak kodlu olarak geliştiricilerin beğenisine sunuldu. Intel açık kaynak kodlu bu teknolojiyi kullanarak şimdiki Sandy Bridge ve Ivy Bridge içerisinde bulunan GPU işlemcilerini en üst düzeye çıkarmayı başardı. [color=#ff0000]Ayrıca Havok'u destekleyen tek firma Intel değil, her ne kadar sıkı rakibide olsa AMD'de Havok PhysX'i destekleyen şirketler arasında yer alıyor.[/color] AMD ekran kartlarında Havok kod sistemini önemli şekilde destekleyerek, oyun geliştirici firmaların bu kod sistemini benimsemesi için uğraşlar vermekte. Geçtiğimiz Kasım ayında CodeMaster, Activision ve THQ gibi firmalar 2012 yılında piyasaya sürecekleri bir çok oyunda Nvidia PhysX kod sistemini desteklemeyeceklerini duyurmuşlardı. Havok PhysX kod sistemi ile yaratılan oyunların listesi için [code]http://www.havok.com/customer-projects/games[/code][/td2][/td][/tr]
[tr][td]AGP ve PCI-e nedir?[td2]Ekran kartlarını anakartlarımıza bağlamak için geliştirilen bağlantı çeşitleridir. Eski nesil anakartlarda AGP slotları bu iş için üretilmişti. Günümüzde daha hızlı veri aktarım kapasitesine sahip olan PCI-e (PCI Express) yaygın olarak kullanılmakta. PCI-e standarları, PCI-e 1.1, PCI-e 2.0 ve yakın zamanda çıkan PCI-e 3.0'dır. PCI-e 3.0, PCI-e 2.0'a göre 2 katı veri aktarım hızı sağlasada, ancak Intel Ivy Bridge ve AMD FX8xxx serisi işlemciler tarafından desteklenmektedir.[/td2][/td][/tr]
[tr][td]Anakartım PCI-e 2.0 destekli, PCI-e 3.0 ekran kartı kullanabilirmiyim ?[td2]Evet, kullanılabilir. Geriye dönük donanım desteği var. Ancak Ekran kartı PCI-e 2.0 standartlarında çalışacaktır. Zaten PCI-e 3.0 destekli ekran kartları fazlası ile hızlı oldukları için oyunlarda donma, takılma vs gibi etmenler olmayacaktır.[/td2][/td][/tr]
[tr][td]Nedir bu BIT meselesi ?[td2]Ekran kartı üzerinde GPU ve GDDR RAM'ler arasındaki veri yolu genişliğine verilen değere BIT denir. Veri yolu genişliği ne kadar yüksek ise veri aktarım hızı o kadar hızlı olacaktır. DirectX 11 modunda 10 dakikalık bir oyun için GPU'nun 1 TB kadar veri işlemesini göz önüne alırsanız bu veri yolu hızının ne kadar önemli olduğunu anlarsınız herhalde. O kadar büyük bir veriyi GPU-GDDR RAM arasında aktarmak oldukça güç olacağı için veri yolu ne kadar geniş ise işlem miktarıda o kadar hızlı olacaktır. Ekran kartlarının veri aktarım maksimum hızları aşağıdaki gibi hesaplanır.
[code]Veri aktarım miktarı = GDDR RAM hızı x Bit değeri / 8 olarak hesaplanır. örnek vermek gerekir ise;
Sapphire HD6850 için; GDDR RAM hızı 4000 MHz (4 GHz) , veri yolu 256 bit
Veri aktarım miktarı = 4 x 256 / 8
Veri aktarım miktarı = 128 GB / sn
ASUS GTX550 Tİ DirectCU II TOP için; GDDR RAM hızı 4200 MHz(4.2 GHz), veri yolu 256 bit (Fabrika çıkışı overclocklu modeldir)
Veri aktarım miktarı = 4,2 x 256 / 8
Veri aktarım miktarı = 134,4 GB / sn[/code][/td2][/td][/tr]
[tr][td]FPS nedir? Ne anlama gelir?[td2]FPS (Frame per Second) yani saniye başına oluşturulan kare görüntü miktarı. İnsan gözü 26-34 FPS aralığındaki görüntüleri normal şekilde algılayabilir. 26 FPS nin altına düşen görüntülerin takıldığı yada yavaşladığını zanneder. Çoğu oyun içerisinde ekranın sağ veya sol üst kısımlarında FPS miktarlarını görüntülenebilir. Eğer oyununuz 26-34 arasında FPS değeri veriyor ise oyun akıcı şekilde oynanıyor demektir. Daha az FPS değeri görüyor iseniz oyununuz takılmaya veya donarak hareket etmeye başlamış demektir.[/td2][/td][/tr]
[/table]
Sanırım yeterince açıklayıcı olmuştur. Kısaca ekran kartlarına önemli olan veri yolu yani BIT değeridir. Tabi GPU hızı, soğutma kapasitesi, güç tüketimi gibi verileride göz ardı ediyor değilim. Ancak işi asıl bitiren ve donma, takılma gibi ekran kartı sorunlarının başlıca sebebi veri yolu genişliğidir. Ekran kartları ısıya oldukça duyarlı yapıya sahiptirler, üzerlerindeki soğutucular oldukça başarılı olsalar dahi, kasa içerisindeki hava akışı, yetersiz güç kaynağı beslemesi gibi durumlar nedeni ile ısınma problemleri yaşarlar. Isınan ekran kartları yavaşlamaya ve performans kaybetmeye başlarlar. Siz siz olun oyunlarda takılmalar ve donmalar yaşamaya başladı iseniz ekran kartı soğutucu blokları üzerindeki kir, toz vs gibi etmenleri uzaklaştırarak işe başlayın. Geri kalan donanımsal veya yazılımsal yöntemler 2. sırada yer alacaktır.
Benden şimdilik bu kadar. Gerekli gördüğünüz soru ver sorunlarınızı bu konu başlığı altından yazar iseniz elimden geldiğince açıklamaya çalışırım.
Haydi kolay gele !
-
-
Recently Browsing 0 members
No registered users viewing this page.
Recommended Posts
Join the conversation
You can post now and register later. If you have an account, sign in now to post with your account.
Note: Your post will require moderator approval before it will be visible.